برنامه ریزی رادیوتراپی برای سرطان پروستات

پیش از شروع درمان، تیم درمانی، برنامه انجام رادیوتراپی خارجی را برای بیمار تعیین می کند. در این برنامه ریزی که معمولاً از ۱۵ دقیقه تا ۲ ساعت طول می کشد، دوز رادیوتراپی مورد نیاز و محل دقیق درمان مشخص خواهد شد.

معمولا یک سی تی اسکن برنامه ریزی شده نیز در بخش رادیوتراپی انجام می شود که این اسکن، تومور و ناحیه اطراف آن را نشان می دهد. البته ممکن است در برخی دیگر از بیماران نیاز به انجام انواع دیگری از اسکن یا رادیوگرافی نیز باشد؛ بنابراین می توان گفت که هر فرد، نیاز به برنامه درمانی منحصر به خود را دارد.

پیش از برنامه ریزی برای انجام اسکن، پرستار یا تکنسین رادیوگرافی یک فرم رضایت نامه را در اختیار بیمار قرار می دهند تا آن را امضا کند.

آمادگی قبل از سی تی اسکن

قبل از انجام اسکن، ممکن است لازم باشد روده ها تخلیه شده و مثانه پر شود. این امر، به این دلیل انجام می شود که خالی بودن روده و پر بودن مثانه می تواند به کاهش حرکت پروستات و کاهش دوز اشعه تابیده شده به بافت های سالم مجاور، کمک کند. برای انجام این کار، تکنسین رادیوگرافی ممکن است تنقیه و مصرف مقدار مشخص آب را تجویز کند.

البته این موارد در همه افراد انجام نمی شود. در صورت نیاز، تکنسین به بیمار درباره انجام این اقدامات خواهد گفت.

در طول اسکن

بیمار، ‌ابتدا بر روی میز اسکنر دراز می کشد. معمولا قبل از دراز کشیدن لازم است شلوار خود را در بیاورد. از آنجایی که تکنسین رادیوگرافی باید ناحیه تحت درمان را مشاهده کند، معمولاً از بیمار می خواهد که لباس زیر خود را نیز در بیاورد.

تکنسین، برخی از نشانگرها که در اسکن نشان داده می شوند‌ را روی پوست بیمار قرار می دهند.

هنگامی که بیمار در این موقعیت قرار گرفت، تکنسین میز اسکنر را به سمت بالا حرکت می دهد و در این شرایط بیمار باید خیلی آرام دراز بکشد؛ سپس تکنسین، اتاق را ترک می کند و اسکن شروع می شود. این فرایند حدود 5 دقیقه طول می کشد و در طول انجام آن، بیمار چیزی حس نخواهد کرد. همزمان با انجام این پروسه، تکنسین از اتاق مجاور بیمار را تحت نظر دارد.

نشانگرهای فلزی

پزشک ممکن است نشانگرهای فلزی کوچکی به نام نشانگرهای فیدوشیال را در غده پروستات قرار دهد.

پزشک برای قرار دادن نشانگرها، یک سوزن را وارد پروستات می کند. این کار به صورت سرپایی و در حالی که بیمار در حال انجام سونوگرافی است، انجام می دهند؛ سپس پزشک، پس از آن که نوک سوزن در محل مناسب قرار گرفت، نشانگر فلزی را رها می کند. نشانگرها حدود 2 تا 3 میلی متر هستند.

نشانگرهای فیدوشیال، یکی از راه‌های اطمینان از دقیق بودن روند درمان هستند زیرا به عنوان نشانگری برای پروستات فرد بیمار، عمل می‌کنند. تکنسین ها، پیش از هرگونه فرایند درمانی، تصاویری (رادیوگرافی یا اسکن) از بیمار تهیه می کنند. این‌کار، به این دلیل انجام می شود که مطمئن شوند پروستات برای درمان، دقیقاً در همان موقعیتی است که در طول اسکن برنامه ریزی شده بود.

نشانه گذاری با جوهر

تکنسین ها، نشانه های جوهری‌ای به اندازه نقطه را روی پوست فرد بیمار، ایجاد می کنند. آنها از این علامت ها برای قرار دادن روزانه فرد در یک موقعیت مشخص، استفاده می کنند. در واقع ایجاد این خالکوبی‌ها، به تکنسین کمک می کند تا هر روز محل دقیق و مشخصی را تحت درمان قرار دهند. تکنسین همچنین ممکن است با یک خودکار دارای جوهر دائمی، در اطراف خالکوبی‌ها علامت‌هایی ایجاد کند که در زمانی که نور کم است، به طور واضح مشخص باشند.

تکنسین های رادیوتراپی درباره نحوه مراقبت از این نشانه ها و جلوگیری از پاک شدن آنها به بیمار خواهند گفت. البته علائم جوهر ممکن است به مرور زمان از بین بروند اما خالکوبی ها، باقی می مانند. با این حال، در صورت پاک شدن جوهرها، به تکنسین‌ رادیوتراپی اطلاع دهید و از ترسیم خودسرانه آنها خودداری کنید.

بعد از جلسه برنامه ریزی 

قبل از شروع درمان ممکن است چند روز یا حداکثر 2 تا 3 هفته طول بکشد که در این مدت، متخصصین و پزشک رادیوتراپی، طرح رادیوتراپی مخصوص بیمار را تعیین می کنند. آنها مطمئن می شوند که ناحیه سرطانی، دوز بالا و نواحی اطراف آن دوز پایین را دریافت می کنند.