قرص آپالوتامید در سرطان پروستات (داروی خوراکی) + عوارض

پیشرفت های چشمگیر در علم پزشکی، دارو های قدرتمندی را برای مبارزه با سرطان پروستات در اختیار متخصصان قرار داده است. داروی آپالوتامید (Apalutamide) یکی از این دارو هاست، اما آیا این دارو عوارضی هم به همراه دارد؟ در این مقاله قصد داریم با اثربخشی و عوارض جانبی آپالوتامید در درمان سرطان پروستات آشنا شویم و ببینیم این دارو چگونه به یاری بیماران مبتلا به سرطان پروستات می شتابد.

آپالوتامید چیست و چگونه به یاری بیماران می شتابد؟

آپالوتامید دارویی خوراکی است که به گروهی از داروها به نام مهارکننده های گیرنده آندروژن (AR Antagonist) تعلق دارد. این دارو با مسدود کردن گیرنده های آندروژن روی سطح سلول های سرطانی، مانع از اتصال تستوسترون به این گیرنده ها می شود. در نتیجه، رشد و تکثیر سلول های سرطانی با اختلال مواجه شده و روند پیشرفت بیماری کند می گردد.

نام عمومی: آپالوتامید 

نام تجاری: ارلیدا

شکل مصرف: قرص خوراکی

طبقه یا دسته دارویی: مهارکننده های گیرنده آندروژن - آنتی آندروژن ها، هورمون ها / ضد نئوپلاستیک ها (AR Antagonist)

آپالوتامید نوعی هورمون درمانی است که برای درمان سرطان پروستات مورد استفاده قرار می گیرد. سلول های سرطانی پروستات معمولاً برای رشد به هورمون تستوسترون نیاز دارند. مصرف آپالوتامید، باعث مسدود شدن اثر تستوسترون بر سلول های سرطانی پروستات می شود.

آپالوتامید سرطان پروستات را درمان نمی کند، اما می تواند به کنترل آن کمک کند. در برخی از موارد نیز می تواند گسترش سرطان پروستات به دیگر قسمت های بدن (سرطان پروستات پیشرفته) را به تاخیر اندازد. این بدان معناست که می تواند به تاخیر در بروز علائم سرطان پروستات پیشرفته کمک کند و همچنین می تواند نیاز به درمان های بیشتر مانند شیمی درمانی را نیز به تاخیر بیندازد.

آپالوتامید برای چه کسانی تجویز می شود؟

آپالوتامید برای درمان انواع خاصی از سرطان پروستات به کار می رود، از جمله:

• سرطان پروستات پیشرفته یا متاستاتیک: زمانی که سرطان به سایر نقاط بدن سرایت کرده باشد.
• سرطان پروستات مقاوم به اختگی: هنگامی که سرطان دیگر به داروهای کاهش دهنده تستوسترون پاسخ نمی دهد.

توجه بسیار مهم: تشخیص و تجویز دارو صرفا بر عهده پزشک متخصص است. هرگز به صورت خودسرانه از آپالوتامید استفاده نکنید.

در صورت ابتلا به سرطان موضعی پروستات (لوکال) یا موضعی پیشرفته، می توان از این دارو استفاده کرد. در انگلستان، ولز و ایرلند شمالی، آپالوتامید درمانی برای سرطان موضعی پروستات یا پیشرفته‌ ای که نسبت به دیگر هورمون درمانی ها پاسخ دهی ندارد، تجویز می شود. در برخی موارد به این سرطان، سرطان پروستات مقاوم به اختگی غیر متاستاتیک (یا عود کننده هورمونی) نیز گفته می شود.

مصرف آپالوتامید تنها در صورتی مناسب خواهد بود که خطر گسترش سرطان به دیگر نقاط بدن وجود داشته باشد. خطر بالا یعنی سطح آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) در 10 ماه گذشته دو برابر شده باشد.

آپالوتامید می تواند برای افرادی که از همان ابتدا با سرطان پیشرفته پروستات تشخیص داده شده اند نیز، مؤثر باشد.

اثربخشی در مقابله با سرطان پروستات

تحقیقات بالینی متعدد، کارنامه درخشانی را برای آپالوتامید رقم زده است. این دارو در کاهش سطح تستوسترون خون، به تعویق انداختن پیشرفت تومور و بهبود علائم بیماری در بیماران مبتلا به سرطان پروستات موثر عمل می کند.

علاوه بر این، مطالعات نشان داده اند که آپالوتامید می تواند به افزایش طول عمر بیماران مبتلا به سرطان پروستات پیشرفته کمک شایانی کند. این یافته ها خبر امیدوار کننده ای برای بیماران و نقطه عطفی در روند درمان این بیماری محسوب می شود.

آپالوتامید به عنوان اولین خط درمان

در صورت تشخیص سرطان پیشرفته پروستات، ممکن است به عنوان اولین درمان، مصرف آپالوتامید تجویز شود؛ مصرف این دارو در صورت داشتن شرایط زیر برای فرد مناسب خواهد بود:

• نداشتن سابقه هیچگونه هورمون درمانی
• نداشتن سابقه بیش از سه ماه هورمون درمانی
• نداشتن سابقه شیمی درمانی با دوستاکسل

سایر بیماری ها و داروها

در صورت ابتلا به بیماری های زیر، مصرف این دارو مناسب نخواهد بود:

• ابتلا به بیماری های شدید کلیوی یا کبدی
• سابقه‌ی تشنج
• اختلالات مغزی یا تومور مغزی
• سابقه سکته در یک سال گذشته
• مصرف دارو برای رقیق کردن خون مانند وارفارین

با تیم پزشکی خود در مورد دیگر بیماری ها و دیگر داروهای مصرفی خود صحبت کنید؛ زیرا آپالوتامید می تواند بر نحوه عملکرد دیگر داروها تأثیر داشته و یا مصرف برخی از داروها می توانند بر عملکرد آپالوتامید تأثیر بگذارند. تیم پزشکی در مورد مناسب ترین گزینه درمانی با بیمار صحبت خواهند کرد.

دیگر گزینه های درمانی

در صورت عدم تمایل برای مصرف آپالوتامید، می توان از دیگر گزینه های درمانی استفاده کرد. درباره گزینه های درمانی سرطان پروستات موضعی، سرطان پروستات موضعی پیشرفته یا سرطان پیشرفته پروستات بیشتر بخوانید.

آیا مصرف آپالوتامید روی گزینه های درمانی موجود در آینده تاثیر می گذارد؟

در صورت مصرف آپالوتامید برای درمان سرطان پروستات خود نداشتن اثربخشی، ممکن است امکان استفاده از برخی هورمون درمانی های دیگر به نام آبیراترون، انزالوتامید یا دارولوتامید را از دست بدهید؛ زیرا تحقیقات نشان می‌دهند افرادی که قبلاً یکی از این داروها را مصرف کرده‌اند، اثربخشی داروهای دیگر را از دست خواهند داد.

تیم پزشکی بیمارستان مزایا و معایب هر درمان را بررسی می کند تا فرد بتواند درمان مناسب را انتخاب کند.

درمان شامل چه مواردی می شود؟

آپالوتامید باید در یک زمان مشخص در روز مصرف می شود. این قرص ها را می توان با غذا یا در بین وعده های غذایی مصرف کرد.

اگر پیش از شروع مصرف آپالوتامید، از نوع دیگری از هورمون درمانی استفاده شده باشد، همزمان با درمان آپالوتامید لازم است مصرف آن ادامه یابد.

اگر آپالوتامید اولین درمان بیمار باشد، همزمان نوع دیگری از هورمون درمانی نیز برای شخص تجویز خواهد شد.

برای بیشتر افراد، هورمون درمانی اضافی که با آپالوتامید انجام می شود، تزریقی است که در جراحی عمومی آنها انجام می‌شود. با توجه به جراحی پزشک عمومی، ممکن است یک بار در ماه، هر سه ماه یک بار یا هر شش ماه یک بار تزریق انجام دهد. مصرف این دارو باعث پایین نگه داشتن تستوسترون و کمک به عملکرد آپالوتامید می شود.

عوارض جانبی شامل چه مواردی هستند؟

مانند دیگر درمان ها، مصرف آپالوتامید نیز می تواند باعث بروز عوارض جانبی شود و ممکن است روی هر فرد تاثیر متفاوتی بگذارد و بعید است که همه عوارض جانبی احتمالی در شخص ایجاد شوند. پیش از شروع درمان، تیم پزشکی عوارض جانبی احتمالی را به بیمار توضیح خواهند داد. اطلاع از عوارض قابل انتظار، می تواند در مقابله با عوارض جانبی کمک کننده باشد. می توان برای کسب اطلاعات بیشتر، از برگه اطلاعات دارو یا وب سایت های تخصصی استفاده کرد.

شایع ترین عوارض جانبی آپالوتامید شامل موارد زیر هستند:

• خستگی شدید
• قرمزی های پوستی
• افزایش فشار خون
• گرگرفتگی
• درد در استخوان ها و مفاصل
• اسهال
• از دست دادن تعادل و احتمال شکستگی
• کاهش اشتها و کاهش وزن

اگرچه بسیار نادر است، اما مصرف این دارو می تواند احتمال ابتلا به تشنج را نیز افزایش دهد. با تیم پزشکی خود در مورد اینکه آیا در معرض خطر تشنج هستید، آیا رانندگی یا کار با ماشین آلات در این زمان بی خطر است و یا در صورت داشتن هرگونه سابقه تشنج، صحبت کنید. در صورت داشتن سابقه تشنج ممکن است آپالوتامید گزینه مناسبی نباشد.

در صورت بروز عوارض جانبی ناشی از مصرف آپالوتامید، حتی اگر در موارد بالا ذکر نشده است، با پزشک خود صحبت کنید. پزشک می تواند در کنترل هر گونه عوارض جانبی به بیمار کمک کنند.

پیشگیری از بارداری

در صورت بارداری یا وجود احتمال بارداری برای همسر بیمار، لازم است هنگام رابطه جنسی از روش های قابل اطمینان پیشگیری از بارداری استفاده شود. در حین مصرف آپالوتامید و تا سه ماه پس از آن از کاندوم همراه با سایر روش های پیشگیری از بارداری استفاده کنید. زیرا آپالوتامید می تواند به جنین آسیب برساند.

هیچ مدرکی مبنی بر اینکه داشتن رابطه جنسی محافظت نشده در حین مصرف آپالوتامید به افراد آسیب می رساند وجود ندارد؛ اما اگر بیمار یا همسر او در این مورد نگران هستند، بهتر است تا زمانی که درمان تمام نشده است، از کاندوم استفاده کنند.

اقدامات بعدی

مصرف آپالوتامید تا زمانی که اثربخشی دارد و یا باعث بروز عوارض جانبی جدی نشده است، ادامه خواهد یافت.

در طول مصرف آپالوتامید، معاینات منظم آزمایشگاهی / پزشکی انجام خواهد شد تا پاسخدهی به درمان مورد بررس قرار گیرد. زمان دقیق این معاینات توسط پزشک تعیین خواهند شد. احتمالاً در سه ماه اول، بیمار به طور ماهانه یک نوبت معاینه خواهد داشت. بعد از آن معاینه ها، به صورت هر دو یا سه ماه یک بار خواهند بود.

در جریان معاینات پزشکی، آزمایش هایی انجام خواهند شد. اینکه نوع آزمایش ها و مدت زمان انجام آنها، توسط پزشک تعیین می شود. تیم پزشکی در این مورد با بیمار صحبت خواهد کرد. این آزمایش ها شامل موارد زیر خواهند بود:

• آزمایش خون PSA
• آزمایش خون برای بررسی هرگونه مشکل در کلیه یا کبد
• آزمایش فشار خون

پزشک از سطح PSA، نتایج هر آزمایش دیگری که ممکن است تجویز شود، به همراه اطلاعاتی در مورد احساسات شخص استفاده می کند تا پاسخدهی به درمان را بررسی کند. در مورد بروز هر گونه عوارض جانبی، به پزشک یا پرستار خود اطلاع دهید، زیرا ممکن است راه هایی برای کنترل این عوارض وجود داشته باشد.

کاهش سطح PSA، معمولاً نشان دهنده اثربخشی درمان است. سرعت کاهش سطح PSA و میزان پایین آن از فردی به فرد دیگر متفاوت است.

در صورتی که سطح PSA کاهش نیاید چه اتفاقی می‌افتد؟

• در برخی از افراد، سطح PSA کاهش نمی یابد. این به تنهایی به این معنی نیست که آپالوتامید اثربخشی ندارد. پزشک همچنین از شخص در مورد علائمی که دارد می پرسد.
• در صورت افزایش سطح PSA، ممکن است اسکن MRI، اسکن استخوان یا سی تی اسکن انجام شود تا گسترش سرطان بررسی شود.
• تیم پزشکی بیمارستان ممکن است ادامه مصرف آپالوتامید را پیشنهاد کند و در صورت نگرانی برای رشد سرطان، ممکن است در مورد دیگر گزینه های درمانی با بیمار صحبت کند.
• برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد آپالوتامید، با پزشک خود صحبت کنید.

مقابله با سرطان پروستات

تشخیص سرطان پروستات می تواند احساس شخص را در مورد زندگی تغییر دهد. ابتلا به سرطان پروستات ممکن است باعث ایجاد احساس ترس، استرس یا حتی عصبانیت شود. هیچ حالت مشخصی برای بروز این احساسات وجود ندارد و هر کس به طور متفاوتی به این شرایط واکنش نشان می دهد. با انجام اقداماتی، می توان به خود و دیگر افراد در این شرایط کمک کرد.

اگر به فردی مبتلا به سرطان پروستات نزدیک هستید، درباره نحوه کمک به این افراد و منابع مورد تایید، اطلاعات بیشتری کسب کنید.

سوالاتی که ممکن است بخواهید از پزشک یا پرستار خود بپرسید شامل موارد زیر هستند:

• آیا آپالوتامید درمان مناسبی برای من است و چرا؟
• به جای آپالوتامید از چه درمان های دیگری می توانم استفاده کنم؟
• در صورت بروز عوارض جانبی، آیا راه هایی وجود دارد که بتوان آنها را کنترل کرد؟
• در طول مصرف آپالوتامید ، چه آزمایش هایی برای نظارت بر سرطان پروستات باید انجام شوند و هر چند وقت یکبار آنها را انجام خواهم داد؟
• آیا درمان های دیگری در کنار آپالوتامید خواهم داشت؟
• اگر سطح PSA من در حالی که آپالوتامید مصرف می کنم به افزایش خود ادامه دهد، چه اتفاقی می افتد؟
• اگر سرطان من پیشرفته شود، چه درمان های دیگری ممکن است مناسب باشد؟