جراحی برای درمان مشکلات دفع ادرار (جراحی TURP)

ادرار کردن یکی از ساده‌ترین و طبیعی‌ترین عملکردهای بدن است. اما تصور کنید که به مرور زمان، کنترل ادرار برایتان دشوار شود. سوزش، تکرر ادرار و احساس دفع ناقص ادرار، می‌تواند به معضلی آزاردهنده و حتی خجالت‌آور تبدیل شود. این مشکلات معمولا ناشی از بزرگ شدن پروستات هستند. غده پروستات، بخشی از دستگاه ادراری آقایان است که در زیر مثانه قرار دارد. با افزایش سن، پروستات ممکن است بزرگ‌تر شود و بر مجرای ادرار که از وسط آن عبور می‌کند، فشار وارد کند. این فشار، جریان ادرار را ضعیف کرده و منجر به مشکلات دفع ادرار می‌شود.

خوشبختانه، راه‌حل‌هایی برای بازیابی کنترل مثانه و رفع مشکلات ناشی از بزرگ شدن پروستات وجود دارد. جراحی تراش پروستات از راه مجرای ادرار (TURP) یکی از روش‌های موثر و کم‌تهاجمی برای درمان این عارضه است. در این مقاله قصد داریم با هم به دنیای جراحی TURP سفر کنیم و ببینیم این جراحی چگونه می‌تواند کیفیت زندگی شما را بهبود بخشد.

سرطان پروستات می تواند بر لوله ای (مجرای خروجی ادرار) که ادرار را از مثانه منتقل می کند، فشار بیاورد. این عارضه می تواند تخلیه مثانه را با مشکل مواجه کند. پزشک ممکن است انجام عمل جراحی برای برداشتن قسمتی از سرطان برای بهبود توانایی دفع ادرار تجویز کند. این عمل برداشتن پروستات از طریق مجرای ادرار (TUR یا TURP) نامیده می شود.

این عمل در افراد مبتلا به تورم غیر سرطانی (خوش خیم) پروستات بیشتر است که هیپرتروفی خوش خیم پروستات (BPH) نامیده می شود.

TURP سرطان پروستات را درمان نمی کند اما می تواند به کاهش علائم آن کمک نماید.

پزشک همچنین می تواند از جراحی لیزر برای برداشتن بافت پروستات استفاده کند. این روش به همان اندازه TURP موثر است، اما امکان انجام آن تنها در برخی مراکز درمانی وجود دارد.

چه کسانی کاندیدای جراحی TURP هستند؟

جراحی TURP برای همه آقایان مبتلا به بزرگی پروستات مناسب نیست. پزشک متخصص با در نظر گرفتن شدت علائم، سن بیمار و وضعیت سلامتی عمومی، در مورد بهترین روش درمانی تصمیم‌گیری می‌کند. به طور کلی، TURP برای آقایانی با شرایط زیر مناسب است:

• دچار مشکلات ادراری آزاردهنده‌ای هستند که با دارو کنترل نمی‌شوند.
• حجم ادرار باقی‌مانده در مثانه بعد از دفع، زیاد است.
• عفونت‌های ادراری مکرر دارند.
• به دلیل انسداد مجرای ادرار، دچار خونریزی در ادرار شده‌اند.

چگونه برای جراحی TURP آماده شویم؟

آمادگی برای جراحی TURP شامل مراحلی است که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

• معاینات پزشکی: پزشک معالج شما را معاینه کرده و آزمایش خون، ادرار و سونوگرافی تجویز می‌کند.
• قطع مصرف برخی داروها: ممکن است لازم باشد مصرف برخی داروها مانند رقیق‌کننده‌های خون را چند روز قبل از جراحی قطع کنید.
• ناشــتا بودن قبل از جراحی: معمولا چند ساعت قبل از جراحی باید از خوردن و آشامیدن خودداری کنید.
• آمادگی‌های روانی: با پزشک خود در مورد روند جراحی و عوارض احتمالی آن صحبت کنید تا از نظر روانی برای جراحی آمادگی پیدا کنید.

قبل از عمل

انجام این عمل، نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارد؛ که معمولا لازم است بیمار بین 1 تا 3 روز در بیمارستان بماند.

معمولا TURP تحت بیهوشی عمومی انجام می شود. در نتیجه فرد در کل طول عمل بیهوش خواهد بود. برای برخی از افراد نیز به جای بیهوشی، از بی حسی نخاعی استفاده می شود. برای تزریق بی حسی نخاعی، نوعی ماده بی حس کننده به ستون فقرات تزریق می شود. در این حالت، بیمار هوشیار است اما نمی تواند چیزی را در قسمت پایین بدن خود احساس کند.

جراحی TURP چگونه انجام می‌شود؟

جراحی TURP با بیهوشی عمومی یا بی حسی نخاعی انجام می‌شود. در این روش، نیازی به برش‌های بزرگ نیست. مراحل جراحی TURP به شرح زیر است:

1. قرار دادن ریسکوسکوپ: پزشک، وسیله‌ای باریک و مجهز به دوربین به نام ریسکوسکوپ را از طریق مجرای ادرار وارد مثانه می‌کند.
2. برش بافت پروستات: با استفاده از جریان الکتریکی، لیزر یا ابزار مخصوص، بخشی از بافت پروستات که بر مجرای ادرار فشار وارد می‌کند، برداشته می‌شود.
3. خارج کردن بافت: بافت برداشته شده از پروستات با مکش خارج می‌شود.
4. بستن عروق خونی: برای جلوگیری از خونریزی، عروق خونی بریده شده با جریان الکتریکی یا لیزر بسته می‌شوند.
5. خارج کردن ریسکوسکوپ: در نهایت، ریسکوسکوپ از مثانه خارج می‌شود.

پزشک جراح، یک لوله نازک را از طریق آلت تناسلی و از مجرای ادرار به سمت بالا عبور می دهد. این لوله دارای یک دوربین کوچک و یک چشمی است؛ که به جراح کمک می کند تا داخل مجرای ادرار را مشاهده کند. پزشک، با استفاده از ابزاری متصل به لوله که با جریان الکتریکی گرم می شود و می تواند نواحی غیر طبیعی را از بین ببرد، انسداد را برطرف می کند.

این روش معمولاً 45 تا 60 دقیقه طول می کشد.

بعد از عمل

یک لوله در مثانه (کاتتر) برای  اندازه گیری میزان ادرار دفع شده قرار می گیرد.

وجود لخته خون در ادرار پس از این جراحی طبیعی است. این لخته خون، می تواند کاتتر را مسدود کند. برای جلوگیری از این امر، پرستار مایعی را وارد مثانه می کند. این مایع از طریق کاتتر (شستشوی مثانه) تخلیه می شود. به محض اینکه ادرار شفاف شد، کاتتر خارج می شود.

برخی از افراد نمی توانند پس از خارج کردن کاتتر، دفع ادرار را انجام دهند. این به دلیل تورم در قسمتی است که جراحی انجام شد؛ و فرد ممکن است مجبور شود برای مدتی با کاتتر دفع ادرار را انجام دهد. پس از مدتی، پرستار آن را در خانه از بدن بیمار خارج می کند.

پزشک تکه های کوچک پروستات را به آزمایشگاه می فرستد. یک پزشک متخصص به نام پاتولوژیست نمونه ها را زیر میکروسکوپ بررسی می نماید.

خطرات احتمالی

پزشک باید از این موضوع که مزایای انجام این جراحی از خطرات احتمالی آن بیشتر است مطمئن شود. این خطرات شامل موارد زیر هستند:

• سوزش خفیف موقت، خونریزی و احساس ادرار مکرر (تکرر ادرار)
• عدم توانایی در تولید مایع منی در هنگام انزال
• وجود مشکلاتی در دفع ادرار همچنان پس از جراحی
• مشکلات نعوظ
• عفونت مثانه
• خونریزی، ممکن است لازم باشد بیمار برای توقف خونریزی یا تزریق خون، به اتاق عمل منتقل شود

بهبودی بعد از جراحی TURP

مدت زمان بستری بعد از جراحی TURP معمولا کوتاه است و اغلب بیماران در همان روز یا روز بعد از جراحی مرخص می‌شوند. روند بهبودی بعد از جراحی شامل نکات زیر است:

• استراحت کافی: در روزهای اولیه بعد از جراحی، به استراحت کافی نیاز دارید.
• مصرف مایعات فراوان: نوشیدن مایعات فراوان به دفع لخته‌های احتمالی خون و بهبود سوزش ادرار کمک می‌کند.
• رژیم غذایی مناسب: مصرف غذاهای سرشار از فیبر و مایعات، از یبوست که می‌تواند باعث فشار به مثانه شود، پیشگیری می‌کند.
• فعالیت بدنی سبک: بعد از چند روز، می‌توانید فعالیت‌های بدنی سبک مانند پیاده‌روی را به تدریج شروع کنید.
• پیگیری با پزشک: مراجعه منظم به پزشک برای بررسی وضعیت ادرار و عوارض جانبی احتمالی، بسیار مهم است.

پیگیری

بیمار، هر 6 هفته یا بیشتر پس از جراحی با پزشک قرار ملاقات خواهد داشت. در این ملاقات ها، پزشک موارد زیر را انجام می دهد:

• بررسی نتایج جراحی و گزارش پاتولوژی
• معاینه بیمار
• بررسی وضعیت بیمار در این مدت

همچنین این جلسات، فرصتی برای بیمار است تا در صورت داشتن هر گونه سوال، از پزشک خود بپرسد. برای جلوگیری از فراموش کردن سوالات خود، بهتر است آنها را یادداشت کنید و در زمان ملاقات با پزشک از او بپرسید. همچنین همراه داشتن یکی از نزدیکان در زمان ملاقات با پزشک، می تواند در به خاطر سپاری موارد ذکر شده به بیمار کمک کند.

زمان مراجعه به پزشک، بر اساس نتایج جراحی بیمار تعیین می شود. از پزشک خود بپرسید که چند وقت یک بار باید برای معاینه مراجعه کنید و در این جلسات چه مواردی مورد بررسی قرار خواهند گرفت.

مزایای جراحی TURP

جراحی TURP یکی از روش‌های موثر و کم‌تهاجمی برای درمان بزرگی پروستات است. برخی از مزایای این جراحی عبارتند از:

• بهبود قابل توجه علائم ادراری: جراحی TURP می‌تواند به رفع مشکلات ادراری مانند سوزش، تکرر ادرار و احساس دفع ناقص ادرار کمک کند.
• کوتاه بودن دوران بستری: بیماران معمولا بعد از جراحی TURP، نیازی به بستری طولانی مدت در بیمارستان ندارند.
• کاهش نیاز به دارو: در بسیاری از موارد، بعد از جراحی TURP، دیگر نیازی به مصرف دارو برای کنترل علائم بزرگی پروستات نخواهید داشت.
• بهبود کیفیت زندگی: با رفع مشکلات ادراری و بازیابی کنترل مثانه، کیفیت زندگی شما به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد.

آیا جراحی TURP برای همه مناسب است؟

همانطور که اشاره شد، جراحی TURP برای همه آقایان مبتلا به بزرگی پروستات مناسب نیست. در برخی موارد، پزشک متخصص ممکن است روش‌های درمانی دیگری را مانند دارو درمانی یا روش‌های کم‌تهاجمی‌تر را پیشنهاد کند. تصمیم‌گیری در مورد بهترین روش درمانی، بر اساس شدت علائم، سن بیمار و وضعیت سلامتی عمومی او صورت می‌گیرد.

نتیجه‌گیری

بزرگی پروستات، مشکلی شایع در آقایان است که می‌تواند بر کیفیت زندگی آن‌ها تاثیر منفی بگذارد. جراحی TURP به عنوان روشی موثر و کم‌تهاجمی، می‌تواند به رفع مشکلات ادراری ناشی از بزرگی پروستات و در نتیجه، بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کند. اگرچه جراحی TURP عوارض جانبی به همراه دارد، اما این عوارض معمولا خفیف و گذرا هستند. در صورتیکه پزشک معالج شما، جراحی TURP را برای درمان بزرگی پروستات پیشنهاد کرده است، با آگاهی از نحوه انجام این جراحی، عوارض جانبی احتمالی و روند بهبودی بعد از آن، می‌توانید با روحیه‌ای بهتر و آمادگی بیشتری در مسیر درمان قدم بردارید. به خاطر داشته باشید که تیم مراقبت‌های بهداشتی شما در کنار شما هستند و از شما حمایت خواهند کرد. هرگز از پرسیدن سوال و بیان نگرانی‌های خود در رابطه با جراحی TURP دریغ نکنید.

پرسش های متداول