قرص ایبروتینیب در سرطان پروستات (داروی خوراکی) + عوارض

پیشرفت های چشمگیر در علم پزشکی، دارو های قدرتمندی را برای مبارزه با سرطان پروستات در اختیار متخصصان قرار داده است. ایمبروویکا (ایبروتینیب) یکی از این دارو هاست، اما آیا این دارو عوارضی هم به همراه دارد؟ در این مقاله قصد داریم با اثربخشی و عوارض جانبی ایمبروویکاآشنا شویم و ببینیم این دارو چگونه به یاری بیماران مبتلا به سرطان پروستات می شتابد.

ایمبروویکا چیست و چگونه عمل می کند؟

ایمبروویکا (ایبروتینیب)، دارویی است که به صورت قرص، کپسول و سوسپانسیون مصرف می شود. این دارو نوعی مهارکننده کیناز یا Bruton tyrosine kinase (BTK) است. شاید کمی گیج کننده به نظر برسد، اما نگران نباشید! در ادامه، به زبان ساده تر با نحوه عملکرد ایمبروویکا آشنا می شویم.

نام عمومی: ایبروتینیب

نام تجاری: ایمبروویکا

اشکال دارویی: کپسول خوراکی، قرص خوراکی، سوسپانسیون خوراکی

دسته دارویی: مهارکننده های BTK

ایبروتینیب (ایمبروویکا) درمان هدفمند خوراکی است که ممکن است به تنهایی یا در ترکیب با سایر داروها برای درمان بزرگسالان مبتلا به انواع سرطان های خون زیر استفاده شود:

• لوسمی لنفوسیتی مزمن (CLL) / لنفوم لنفوسیتی کوچک (SLL)
• ماکروگلوبولینمی والدنستروم (WM).

همچنین ممکن است برای درمان بزرگسالان و کودکان یک ساله و بزرگتر مبتلا به بیماری مزمن پیوند علیه میزبان (cGVHD) پس از شکست یک یا چند خط درمان سیستمیک استفاده شود.

ایمبروویکا اولین بار در 13 نوامبر 2013 مورد تایید FDA قرار گرفت.

سلول های سرطانی پروستات برای رشد و تکثیر خود، به مولکول هایی به نام مسیر های پیغام رسانی وابسته هستند. این مسیرها مانند کلیدهایی عمل می کنند که قفل رشد سلول های سرطانی را باز می کنند. ایبروتینیب (ایمبروویکا)با مهار آنزیم BTK، مانع از فعال شدن این مسیرها می شود. در نتیجه، رشد و تکثیر سلول های سرطانی متوقف شده و سلول ها در نهایت از بین می روند.

ایمبروویکا برای چه کسانی تجویز می شود؟

ایمبروویکا برای درمان انواع خاصی از سرطان پروستات به کار می رود، از جمله:

• سرطان پروستات پیشرفته یا متاستاتیک با جهش خاصی در ژن TP53. این جهش در برخی از بیماران مبتلا به سرطان پروستات مشاهده می شود.
• سرطان پروستات مقاوم به هورمون درمانی (کاستراسیون)که پیشرفت داشته باشد. این نوع سرطان دیگر به داروهای کاهش دهنده تستوسترون پاسخ نمی دهد.

توجه داشته باشید که تشخیص و تجویز دارو تنها بر عهده پزشک متخصص است. هرگز به صورت خودسرانه از ایمبروویکا استفاده نکنید.

ایمبروویکا چقدر در درمان سرطان پروستات موثر است؟

مطالعات نشان داده اند که ایمبروویکا در کاهش اندازه تومور و بهبود علائم بیماری در بیماران مبتلا به برخی از انواع خاص سرطان پروستات موثر است. این دارو همچنین می تواند به افزایش طول عمر این بیماران کمک کند.

با این حال، مهم است به خاطر داشته باشید که ایمبروویکا درمان قطعی سرطان پروستات نیست. این دارو با کنترل بیماری و بهبود علائم، به بیماران کمک می کند تا طول عمر و کیفیت زندگی بهتری داشته باشند.

پیش از مصرف دارو

برای اطمینان از بی خطر بودن ایبروتینیب (ایمبروویکا)، اگر تا به حال به موارد زیر مبتلا شده اید به پزشک خود اطلاع دهید:

• عفونت
• مشکلات خونریزی
• مصرف رقیق کننده خون مانند وارفارین
• اختلال در ریتم قلب
• عوامل خطر بیماری قلبی (مانند دیابت، سیگار کشیدن، اضافه وزن، فشار خون بالا یا کلسترول بالا)
• تعداد کم سلول های خونی
• جراحی اخیر یا برنامه ریزی برای انجام عمل جراحی، عمل پزشکی یا دندانپزشکی
• بیماری کبد

مصرف ایمبروویکا ممکن است خطر ابتلا به سرطان های دیگر را افزایش دهد. در مورد این خطر از پزشک خود سوال کنید.

ایبروتینیب می تواند به جنین آسیب برساند.

اگر خانم هستید، ممکن است نیاز به آزمایش بارداری داشته باشید تا مطمئن شوید که باردار نیستید. در حین استفاده از ایمبروویکا و حداقل یک ماه پس از آخرین دوز، از روش های قابل اطمینان پیشگیری از بارداری استفاده کنید. اگر مرد هستید و شریک جنسی می تواند باردار شود،حداقل 1 ماه پس از آخرین دوز داروی خود از روش های قابل اطمینان پیشگیری از بارداری استفاده کنید. در صورت وقوع بارداری فورا به پزشک خود اطلاع دهید.

در حین استفاده از ایبروتینیب (ایمبروویکا) و حداقل تا 1 هفته پس از آخرین دوز خود از شیردهی خودداری کنید.

ایمبروویکا چگونه تجویز می شود؟

ایبروتینیب (ایمبروویکا) را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید. تمام دستورالعمل های روی برچسب نسخه خود را دنبال کنید و همه راهنماهای دارو یا برگه های دستورالعمل را بخوانید.

این دارو را هر روز در ساعت معینی با لیوان پر آب مصرف کنید. در حین مصرف ایبروتینیب (ایمبروویکا) مایعات زیادی بنوشید.

قرص یا کپسول ایمبروویکا را به طور کامل ببلعید و از خرد کردن، جویدن، شکستن یا باز کردن آن خودداری کنید.

سوسپانسیون خوراکی (مایع) را قبل از مصرف تکان دهید. دوز را با دستگاه اندازه گیری ارائه شده اندازه گیری کنید و از اندازه گیری دوز دارو با قاشق آشپزخانه خودداری فرمایید؛ زیرا ممکن است در تعیین دوز صحیح دچار اشتباه شوید.

اگر در تاریخ خاصی باید تحت عمل جراحی قرار بگیرید، به پزشک خود اطلاع دهید.

ممکن است در طول بیماری طولانی مدت دچار کم آبی شوید. اگر دچار استفراغ یا اسهال هستید با پزشک خود تماس بگیرید.

طی مصرف داروی ایبروتینیب ممکن است راحت تر دچار عفونت شوید یا خونریزی کنید. به آزمایش خون و تشخیصی مکرر نیاز خواهید داشت.

اگر یک نوبت را فراموش کنم چه اتفاقی می افتد؟

دوز فراموش شده را در همان روزی که آن را به خاطر می آورید مصرف کنید. دوز بعدی خود را در زمان معین خود مصرف کنید و در برنامه یک بار در روز خود باقی بمانید. از مصرف 2 دوز در یک روز خودداری کنید.

اگر بیش از حد مصرف کنم چه اتفاقی می افتد؟

به دنبال مراقبت های پزشکی اورژانسی باشید.

هنگام مصرف ایمبروویکا از چه چیزهایی باید اجتناب کنم؟

گریپ فروت و نارنج ممکن است با ایبروتینیب تداخل داشته باشند و عوارض جانبی ایجاد کنند. از مصرف فرآورده های گریپ فروت و نارنج خودداری کنید.

عوارض جانبی ایبروتینیب (ایمبروویکا)

در صورت وجود علائم واکنش آلرژیک به ایمبروویکا از جمله: کهیر، مشکل در تنفس، تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو، درخواست کمک های فوری پزشکی کنید.

ایمبروویکا ممکن است باعث عفونت مغزی شود که می تواند منجر به ناتوانی یا مرگ شود. اگر مشکلی در گفتار، تفکر، بینایی یا حرکت عضلات دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. این علائم می توانند به سرعت تشدید شوند.

ممکن است راحت تر به عفونت ها مبتلا شوید، حتی عفونت های جدی یا کشنده. در صورت مشاهده علائم عفونت زیر با پزشک تماس بگیرید:

• تب، لرز، گلودرد
• زخم های دهان، لثه های قرمز یا متورم
• رنگ پریدگی پوست، کبودی آسان، خونریزی غیر معمول
• ناراحتی قفسه سینه، خس خس سینه، سرفه خشک و کوتاه، کاهش وزن سریع.

ایمبروویکا می تواند باعث خونریزی راحت تر شود. در صورت وجود موارد زیر با پزشک خود تماس بگیرید یا به دنبال مراقبت های پزشکی اورژانسی باشید:

• کبودی آسان، خونریزی غیر معمول یا هر خونریزی مداوم
• خونریزی در داخل بدن (ضعف، سرگیجه، ادرار صورتی یا قهوه ای، خونریزی غیر طبیعی واژینال، مدفوع خونی یا قیری، سرفه خونی یا استفراغی شبیه تفاله قهوه)
• خونریزی در مغز (ضعف ناگهانی به ویژه در یک طرف بدن، سردرد شدید، مشکلات در گفتار یا بینایی)

ایمبروویکا ممکن است عوارض جانبی جدی ایجاد کند. در صورت وجود موارد زیر فوراً با پزشک خود تماس بگیرید:

• اسهال شدید یا مداوم
• مشکلات قلبی (تورم، افزایش وزن سریع، احساس تنگی نفس)
• اختلالات ریتم قلب (سرگیجه، درد قفسه سینه، تنگی نفس، ضربان قلب سریع یا نامنظم، احساس سبکی سر)
• فشار خون بالا (سردرد شدید، تاری دید، تپش در گردن یا گوش)
• تعداد کم گلبول های خون (تب، لرز، خستگی، زخم های دهان، زخم های پوستی، کبودی آسان، خونریزی غیر معمول، رنگ پریدگی پوست، سردی دست ها و پاها، احساس سبکی سر یا تنگی نفس)
• مشکلات کلیوی (تورم، ادرار کمتر، احساس خستگی یا تنگی نفس)
• علائم تجزیه سلول های تومور / سندروم لیز تومور (خستگی، ضعف، گرفتگی عضلات، حالت تهوع، استفراغ، اسهال، ضربان قلب سریع یا آهسته، گزگز دست ها و پاها یا اطراف دهان)

اگر عوارض جانبی خاصی داشته باشید، ممکن است درمان سرطان به تعویق بیفتد یا برای همیشه قطع شود.

عوارض جانبی شایع ایبروتینیب (ایمبروویکا) که توسط بیش از 30٪ از افرادی که ایبروتینیب مصرف می کنند گزارش شده است عبارتند از:

• اسهال، حالت تهوع، درد معده
• تب، سرفه، مشکل تنفسی
• زخم های دهان
• احساس خستگی
• تعداد کم سلول های خونی
• اسپاسم عضلانی
• کبودی، راش پوستی
• درد عضلانی، مفصلی یا استخوانی

موارد مذکور، تمامی عوارض جانبی این دارو را در بر نمی گیرد؛ بنابراین جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد عوارض جانبی با پزشک خود تماس بگیرید.

تداخلات دارویی ایبروتینیب (ایمبروویکا)

گاهی اوقات استفاده همزمان از برخی داروها ایمن نیست. برخی از داروها می توانند بر میزان آزاد شدن سایر داروها در خون تأثیر بگذارند، که ممکن است عوارض جانبی را افزایش دهد یا اثربخشی داروها را کاهش دهد. از جمله این داروها می توان به گلوکوکورتیکوئیدها، ریفامپین، کاربامازپین، فنوباربیتال و فنی توئین،کلاریترومایسین، نفازودون، ایتراکونازول، کتوکونازول، آتازاناویر، ریتوناویر، آب گریپ فروت، اریترومایسین و وراپامیل، اشاره کرد

سایر داروها که ممکن است با ایبروتینیب تداخل داشته باشند، از جمله داروهای با نسخه و بدون نسخه، ویتامین ها و محصولات گیاهی. در مورد سایر داروهایی که استفاده می کنید به پزشک خود بگویید.

نگهداری

ایمبروویکا را در ظرف اصلی در دمای اتاق 68 تا 77 درجه فارنهایت (20 تا 25 درجه سانتیگراد) دور از رطوبت و گرما نگهداری کنید. بطری ها را در دمای اتاق نگهداری کنید. قرار گرفتن کوتاه مدت در دمای 59 تا 86 درجه فارنهایت (15 تا 30 درجه سانتیگراد) مجاز است. تا زمان توزیع در بسته بندی اصلی نگهداری شود.

سوسپانسیون خوراکی ایمبروویکا باز شده (مایع) را در یخچال یا در دمای اتاق بین 36 تا 77 درجه فارنهایت (2 تا 25 درجه سانتیگراد) نگهداری کنید. از یخ زدگی دارو جلوگیری شود. بعد از 60 روز از باز شدن دارو آن را دور بیندازید.