سرطان پروستات لوکال پیشرفته چیست؟ علائم و گزینه های درمانی

سرطان پروستات، شایع‌ترین سرطان در میان مردان ایرانی است. شاید با شنیدن کلمه "سرطان" نگرانی زیادی به سراغ‌تان بیاید؛ اما باید بدانید که در مراحل اولیه، این بیماری قابل درمان است. با این حال، گاهی اوقات سرطان پروستات از مراحل ابتدایی فراتر رفته و به اصطلاح، لوکال پیشرفته می‌شود. سرطان پیشرفته لوکال پروستات، سرطانی است که شروع به خارج شدن از پروستات کرده و یا به قسمت‌های خارج از پروستات گسترش یافته است. این اصطلاح به وضعیتی اشاره دارد که سلول‌های سرطانی هنوز از غده پروستات به سایر نقاط بدن سرایت نکرده‌اند، اما در عین حال، گسترش محدودی در همان ناحیه پروستات یا بافت‌های اطراف آن داشته‌اند.

تشخیص سرطان پروستات لوکال پیشرفته ممکن است استرس‌زا به نظر برسد، اما دلیلی برای ناامیدی نیست. خوشبختانه، گزینه‌های درمانی متعددی برای این مرحله از بیماری وجود دارد و با تشخیص به موقع و شروع درمان مناسب، می‌توان چشم‌انداز مثبتی برای کنترل و مدیریت آن قائل بود.

هنگامی که سرطان پروستات از مرحله اولیه فراتر رفته اما هنوز به سایر نقاط بدن سرایت نکرده است، آن را با عنوان "سرطان لوکال پیشرفته پروستات" می‌شناسیم. شاید برایتان سوال باشد که این مرحله به چه معناست و چه گزینه‌های درمانی در پیش رو دارید؟ در این مقاله جامع، همراه ما باشید تا با ابعاد مختلف سرطان لوکال پیشرفته پروستات آشنا شویم.

سرطان پروستات لوکال پیشرفته چیست؟

همانطور که اشاره شد، سرطان پروستات در مراحل اولیه معمولا درون غده پروستات باقی می‌ماند. در این مرحله، تومور کوچک است و به بافت‌های اطراف یا سایر نقاط بدن گسترش نیافته است. اما در سرطان پروستات لوکال پیشرفته، سلول‌های سرطانی از غده پروستات خارج شده‌اند، اما همچنان در همان ناحیه و بافت‌های مجاور باقی مانده‌اند.

این گسترش محدود می‌تواند به موارد زیر مربوط باشد:

• کپسول پروستات: کپسولی، غشای نازکی است که غده پروستات را احاطه کرده است. در سرطان لوکال پیشرفته، سلول‌های سرطانی ممکن است از این غشا عبور کرده و به بافت‌های اطراف نفوذ کنند.
• وزیکول‌های منی: این کیسه‌های کوچک مایع منی را در خود ذخیره می‌کنند. در برخی موارد، سرطان ممکن است به این وزیکول‌ها نیز سرایت کند.
• غدد لنفاوی لگنی: غدد لنفاوی بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند. در صورت پیشرفت سرطان پروستات، سلول‌های سرطانی ممکن است به اولین ایستگاه‌های لنفاوی، یعنی غدد لنفاوی لگنی، مهاجرت کنند. با این حال، در سرطان پروستات لوکال پیشرفته، درگیری غدد لنفاوی دوردست‌تر مشاهده نمی‌شود.

به سرطان پیشرفته لوکال پروستات ، سرطان پروستات مرحله T3 یا T4 نیز گفته می‌شود. قسمت‌هایی که ممکن است سرطان در این مرحله به آنجا گسترش یافته باشد شامل موارد زیر هستند:

• کپسول پروستات که لایه بیرونی پروستات است
• وزیکول‌های منی، که دو غده‌ای هستند که در پشت پروستات قرار دارند و مقداری از مایع منی (مایع حامل اسپرم) را ذخیره می‌کنند.
• غدد لنفاوی نزدیک پروستات، که بخشی از سیستم ایمنی هستند
• مثانه، که بخشی از بدن است و ادرار (شیره) در آن ذخیره می‌شود
• مقعد
• دیواره لگن

علائم سرطان پروستات لوکال پیشرفته

علائم سرطان پروستات لوکال پیشرفته اغلب با علائم سرطان پروستات در مراحل اولیه مشابه است. این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• مشکلات ادراری: تکرر ادرار، سوزش ادرار، احساس خالی نشدن کامل مثانه و وجود خون در ادرار از جمله این مشکلات هستند.
• اختلالات نعوظ: سرطان پروستات می‌تواند بر جریان خون و اعصاب مرتبط با نعوظ تأثیر منجر به اختلال در نعوظ شود.
• درد در ناحیه لگن: در برخی موارد، فرد ممکن است در ناحیه لگن، پایین کمر یا بیضه‌ها احساس درد کند.

توجه مهم: این لیست جامع نیست و در صورت مشاهده هر گونه علائم غیرطبیعی، به خصوص اگر سابقه سرطان پروستات در خانواده وجود دارد، حتما با پزشک متخصص اورولوژی (متخصص دستگاه ادراری تناسلی) مشورت کنید. تشخیص زودهنگام در این مرحله بسیار حائز اهمیت است.

نتایج آزمایش‌ها چه چیزی را نشان می‌دهند؟

بررسی نتایج آزمایش‌ها به پزشک کمک می کند تا از میزان گسترش سرطان و همچنین سرعت آن اطلاع یابد. اطلاع از این موارد، به بیمار و پزشک در انتخاب روش درمانی مناسب کمک می کند.

در مورد تحلیل نتایج آزمایش‌های خود بیشتر بدانید.

گزینه‌های درمانی موجود

درمان سرطان پیشرفته لوکال پروستات ، با هدف بهبود سرطان یا کنترل آن بر اساس میزان گسترش سرطان انجام می‌شود.

گزینه‌های درمانی مناسب برای سرطان پیشرفته لوکال پروستات  شامل موارد زیر هستند:

• پرتودرمانی خارجی همراه با هورمون‌درمانی (و در برخی موارد همراه با براکی تراپی با دوز بالا یا براکی تراپی با دانه‌های دائمی نیز انجام می‌شود)
• هورمون‌درمانی به تنهایی
• جراحی (پروستاتکتومی رادیکال)، که معمولا با رادیوتراپی یا هورمون‌درمانی و در برخی موارد با هر دو مورد انجام می شود.
• نظارت فعال

در برخی موارد محدود نیز، ممکن است براکی تراپی با دوز بالا به تنهایی تجویز شود.

همچنین ممکن است برای برخی از بیماران، اولتراسوند با شدت بالا (HIFU) یا کرایوتراپی تجویز شود، اما این روش‌های درمانی معمولاً به عنوان بخشی از آزمایش بالینی انجام می‌شوند.

گزینه‌های درمانی، بر اساس میزان گسترش سرطان انتخاب می شوند. در این شرایط، پزشک یا پرستار در مورد گزینه‌های درمانی مناسب با بیمار صحبت می‌کنند و به او در انتخاب روش درمانی مناسب کمک می‌کنند. به یاد داشته باشید که ممکن است بیمار شرایط استفاده از تمام روش‌های درمانی ذکر شده را نداشته باشد.

انتظارات پس از درمان

بیمار در طول درمان و پس از آن تحت معاینه‌های منظمی قرار خواهد گرفت تا میزان پاسخ‌دهی به درمان بررسی شود. به این معاینه‌های منظم، جلسات معاینه پس از درمان نیز گفته می شود. همچنین آزمایش‌های خون PSA نیز به طور منظم انجام خواهند شد - از پزشک خود درباره زمان انجام این آزمایش‌ها بپرسید. کاهش سطح PSA در بیمار، معمولاً نشان دهنده پاسخ‌دهی مناسب به درمان است.

درصورت بروز هرگونه عارضه جانبی، به پزشک یا پرستار خود اطلاع دهید. معمولا راه‌هایی برای کنترل این عوارض جانبی وجود دارند.

از پزشک خود، شماره تماس فردی مناسب برای مطرح کردن هرگونه سوال یا نگرانی تا جلسه بعدی معاینه، را بگیرید. این فرد می‌تواند پرستار متخصص یا پزشک معالج باشد.

پیش آگهی چیست؟

بسیاری از افراد تمایل دارند تا از میزان موفقیت‌آمیز بودن درمان خود در آینده مطلع شوند. به این آگاهی، چشم انداز یا پیش آگهی گفته می‌شود. مشخص کردن پاسخ دهی به درمان به طور دقیق امکان‌پذیر نیست، زیرا این پاسخ‌دهی به فاکتورهای زیادی از جمله مرحله سرطان پروستات و سرعت رشد آن، سن بیمار و دیگر عارضه‌های فرد بستگی دارد.

بسیاری از افراد مبتلا به سرطان پیشرفته لوکال پروستات ، با هدف بهبود سرطان تحت درمان قرار می‌گیرند.  در برخی از افراد، این درمان ممکن است موفقیت آمیز باشد و ممکن است سال ها بدون عود سرطان یا ایجاد عارضه برای آنها زندگی کنند. برای برخی دیگر نیز، درمان ممکن است تاثیر کمتری داشته باشد و سرطان دچار عود شود. در صورت عود سرطان، ممکن است نیاز به درمان بیشتری باشد.

برخی از افراد مبتلا به سرطان پیشرفته لوکال پروستات ، تحت درمانی با هدف کنترل سرطان به جای بهبود کامل آن قرار خواهند گرفت. برای مثال، اگر هورمون درمانی به تنهایی انجام شود، می‌تواند به کنترل سرطان کمک کند. همچنین اگر هورمون درمانی پاسخ دهی خود را از دست بدهد، درمان‌های دیگری می‌توانند جایگزین شوند.

در ادامه سوالاتی که باید از پزشک یا پرستار خود بپرسید ذکر شده است:

بهتر است سوالاتی را که باید در قرار ملاقات بعدی خود مطرح کنید یادداشت کنید.

• سطح گلیسون من چقدر است؟
• سرطان من چقدر گسترش یافته است؟
• چه درمان‌هایی برای من مناسب هستند؟
• این درمان‌ها به چه شکل انجام می‌شوند؟
• مزایا و معایب هر روش درمانی، از جمله عوارض جانبی احتمالی آنها چیست؟
• احتمال موثر بودن درمان من چقدر است؟
• آیا امکان مشاهده نتایج درمان‌هایی که انجام داده‌اید وجود دارد؟
• آیا امکان داشتن یک نسخه کپی از تمام نتایج آزمایش‌ها و نامه‌های مربوط به درمان وجود دارد؟
• درمان با هدف کنترل سرطان پروستات انجام می‌شود یا بهبود کامل آن؟
• آیا تمام این درمان‌ها در بیمارستان‌های محل زندگی‌ام انجام می‌شوند؟ اگر خیر، چگونه می‌توانم آنها را دریافت کنم؟
• آیا می‌توانم در هر نوع آزمایش بالینی شرکت کنم؟
• برای تصمیم گیری چقدر وقت دارم؟
• پس از درمان، هر چند وقت یکبار باید مورد معاینه قرار گیرم و این معاینه شامل چه مواردی می‌شود؟
• در صورت داشتن هرگونه سوال یا بروز علائم جدید، با چه کسی باید تماس بگیرم؟