هایفو چیست؟ درمان سرطان پروستات با هایفو (HIFU)
یکی از این روشهای جدید در درمان سرطان پروستات، هایفوتراپی (HIFU) است. در این مقاله به بررسی هایفو و کاربردهای آن در درمان سرطان پروستات میپردازیم.
سرطان پروستات، شایعترین سرطان در میان مردان ایرانی، میتواند نگرانیهای زیادی به همراه داشته باشد. خوشبختانه، گزینههای درمانی متنوعی برای مقابله با این بیماری وجود دارد و هایفوتراپی (HIFU) یکی از روشهای نوین و جالب توجه است. اما هایفوتراپی چیست و چگونه در نبرد با سرطان پروستات به کار میآید؟ با همراه باشید تا بیشتر با روش هایفو برای سرطان پروستات آشنا شویم!
هایفو چیست؟
در هایفوتراپی، هایفو (HIFU) یا سونوگرافی متمرکز با شدت بالا (High-Intensity Focused Ultrasound) از انرژی اولتراسوند با فرکانس بالا برای گرم کردن و تخریب سلول های سرطانی در پروستات استفاده می شود. پرتوی انرژی اولتراسوند از طریق یک دوربین که در راست روده (مقعد) قرار می گیرد به پروستات منتقل می شود.
دو نوع هایفو وجود دارد که شامل موارد زیر است:
- هایفو کانونی، که نواحی سرطانی پروستات و بخش کوچکی از اطراف آنها را درمان می کند
- HIFU کل پروستات، که کل پروستات را درمان می کند.
چه افرادی شرایط درمان با هایفو را دارند؟
در صورتی که سرطان به خارج از پروستات گسترش نیافته باشد (سرطان پروستات موضعی) و احتمال انتشار آن کم یا متوسط باشد، انجام هایفو می تواند برای فرد مناسب باشد.
در صورتی که سرطان پروستات شروع به خارج شدن از پروستات کند، یا به ناحیهای خارج از پروستات گسترش یافته باشد (سرطان پروستات پیشرفته موضعی یا متاستاتیک) یا احتمال گسترش آن زیاد باشد، انجام HIFU می تواند تنها یک گزینه پیشنهادی باشد؛ اما احتمال عود سرطان در این موارد بعد از درمان بیشتر از افراد مبتلا به سرطان موضعی خواهد بود.
اگر سرطان در خارج از پروستات و به سایر قسمت های بدن گسترش یافته باشد (سرطان پیشرفته پروستات) انجام هایفو نمی تواند بین گزینه های انتخابی برای درمان باشد.
هایفو همچنین می تواند برای درمان سرطانی که پس از هایفو یا رادیوتراپی (سرطان مکرر پروستات) عود کرده است نیز، استفاده شود. این روش HIFU نجات نامیده می شود.
در صورت ابتلا به عارضه بزرگی پروستات ، انجام هایفو ممکن است برای بیمار مناسب نباشد؛ اما اگر نواحی سرطان به اندازه کافی به پروب نزدیک باشند و بتوان با سونوگرافی آن را درمان کرد، می توان از هایفو کانونی نیز برای آنها استفاده کرد. البته نتایج اسکن و بیوپسی، مشخص می کنند که آیا این درمان مناسب است یا خیر. اگر بیمار، تحت درمان دیگری مانند برداشتن پروستات از طریق مجرای ادراری (TURP)، لیزر درمانی یا هورمون درمانی قرار داشته باشد تا ابتدا پروستات کوچک شود، انجام هایفو برای کل پروستات نیز می تواند یکی از گزینه های درمانی باشد.
در بریتانیا، هایفو فقط در مراکز تخصصی در انگلستان یا به عنوان بخشی از کارآزمایی بالینی انجام می شود. زیرا این روش نسبت به برخی درمان های دیگر جدیدتر است، بنابراین در حال حاضر تاثیر آن در دراز مدت مشخص نیست.
با پزشک خود در مورد اینکه آیا انجام هایفو می تواند گزینه مناسبی باشد و اینکه آیا امکان استفاده از آن وجود دارد صحبت کنید. در صورت مناسب بودن استفاده از این درمان، ممکن است پزشک بیمار را به یک مرکز تخصصی HIFU معرفی کند.
شما میتوانید از مرجع سرطان پروستات ایران، اطلاعات تکمیلی را در مورد روش های "درمان سرطان پروستات" کسب کنید.
مزایا و معایب انجام هایفو چیست؟
در برخی موارد، برخی چیزها ممکن است برای یک نفر مهم باشد اما این مورد ممکن است برای شخص دیگری بی اهمیت باشد. در صورت تمایل به انجام هایفو، پیش از تصمیم گیری در مورد انجام آن با پزشک یا پرستار خود مشورت کنید. آنها می توانند به بیمار در انتخاب روش درمانی مناسب کمک کنند. همچنین بهتر است زمانی را به فکر کردن در مورد تمایل به انجام هایفو اختصاص دهید.
مزایا
- در روش هایفو، هیچ گونه بریدگی یا سوزنی در پوست وارد نمی شود، به جز وارد کردن تنها یک سوزن در دست برای انجام بیهوشی عمومی بدن.
- هایفو کانونی می تواند نواحی کوچک سرطان را درمان کند در حالی که کمترین آسیب را به بافت، اعصاب و ماهیچه های مجاور وارد می کند.
- در طول انجام هایفو، مدت زمان بستری در بیمارستان بسیار کوتاه است - معمولاً بیمار در همان روز درمان، مرخص می شود.
- دوران نقاهت این درمان بسیار کم است و بیشتر افراد در طول دو هفته می توانند به انجام فعالیت های روزمره خود باز گردند.
- هایفو کمتر از جراحی باعث ایجاد مشکلات نعوظ یا اختلالات دستگاه ادراری می شود.
- اگر سرطان بعد از انجام رادیوتراپی عود کرده باشد، می توان از هایفو استفاده کرد.
- اگر سرطان پس از اولین درمان هایفو عود کرد، ممکن است امکان انجام دوباره هایفو وجود داشته باشد. البته این در مورد همه درمان ها صدق نمی کند.
- در صورت عود مجدد سرطان، می توان درمان های دیگری مانند جراحی یا رادیوتراپی بعد از هایفو را نیز انجام داد.
معایب
- در انگلستان، هایفو فقط در مراکز تخصصی یا به عنوان بخشی از کارآزمایی های بالینی انجام می شود. بنابراین ممکن است برای انجام آن لازم باشد مسافت زیادی را طی کنید تا به نزدیکترین مرکز درمانی برسید.
- در مقایسه با دیگر درمان ها، اثربخشی این درمان در طولانی مدت (پس از 10 سال) مشخص نیست.
- در صورت ابتلا به بزرگی پروستات، هایفو ممکن است گزینه مناسب نباشد. اما اگر ابتدا درمان دیگری برای کوچک کردن پروستات انجام شود، این روش همچنان می تواند یکی از گزینه های درمانی باشد.
- مانند دیگر درمان ها، این روش ممکن است باعث بروز عوارض جانبی مانند مشکلات نعوظ و مشکلات مجاری ادراری شود. با این حال، HIFU کانونی ممکن است عوارض جانبی کمتری نسبت به HIFU کل پروستات ایجاد کند.
هایفوتراپی چگونه انجام می شود؟
هر بیمارستان معمولاً هایفو را به طور متفاوتی انجام می دهند. در این یادداشت، برخی از اطلاعات کلی در مورد آنچه ممکن است پیش از هایفو، در طول انجام و بعد از آن ایجاد شود، ذکر شده است. با این حال، پزشک یا پرستار اطلاعات بیشتری در مورد درمان در اختیار بیمار قرار خواهند داد.
پیش از درمان
در صورت تمایل برای انجام هایفو کانونی، معمولاً نیاز به انجام غربالگری خواهد بود. برای غربالگری، یک اسکن رزونانس مغناطیسی یا MRI انجام خواهد شد که تصاویر دقیقی از پروستات نشان می دهد و می تواند محل سرطان را به طور دقیق نشان دهد. همچنین ممکن است بیوپسی پروستات نیز انجام شود تا محل سرطان و میزان رشد احتمالی و انتشار سرطان در خارج از پروستات را نشان دهد. نتایج این آزمایشها به تأیید مناسب بودن هایفو برای بیمار کمک میکنند و همچنین به جراح کمک میکنند تا تنها ناحیهای از پروستات که نیاز به درمان دارد را هدف قرار دهد.
در طول درمان
صبح روز هایفو، به بیمار تنقیه داده می شود تا روده ها خالی شوند. این کار باعث واضح دیده شدن تصاویر پروستات برای پزشک می شود. تنقیه، داروی مایعی است که از طریق راست روده (مقعد) مصرف می شود. همچنین پس از مصرف این دارو، بیمار نباید تا حدود شش ساعت قبل از درمان هایفو چیزی بخورد یا بنوشد.
معمولاً برای انجام این درمان، از بیهوشی عمومی استفاده خواهد شد تا بیمار در طول درمان خواب باشد.
در طول درمان، بیمار باید به پشت دراز بکشد و پاهای خود را از هم باز کند. ممکن است پیش از شروع درمان یک کاتتر برای تخلیه ادرار (کمی ادرار) در مثانه قرار داده شود. کاتتر، لولهای نازک است که از طریق آلت تناسلی یا از طریق دیواره پایین شکم (ناحیه معده) به مثانه وصل می شود.
پزشک جراح، یک پروب را در داخل راست روده (مقعد) قرار می دهد. این پروب پرتویی از انرژی اولتراسوند با شدت بالا را منتشر می کند که از طریق دیواره راست روده به پروستات وارد می شود. این پرتوها، ناحیه کوچکی از پروستات به اندازه یک دانه برنج را به طور همزمان درمان می کند.
پزشک جراح، روند درمان را به گونه ای برنامه ریزی می کند که دستگاه HIFU پرتو را به اطراف حرکت دهد، سلول های سرطانی را در ناحیه تحت درمان گرم کند و آنها را از بین ببرد.
این پروب همچنین با استفاده از سونوگرافی، تصاویری از پروستات در زمانی که پزشک جراح در حال درمان آن است نشان می دهد. این کار به جراح کمک میکند تا سرطان را هدف قرار دهد و بافت های سالم مانند مجرای ادراری که لوله منتقل کننده ادرار است را حفظ می کند. پروب توسط یک بالون خنک کننده احاطه شده است تا گرما به راست روده آسیب نرساند.
در صورت ابتلا به عارضه بزرگی پروستات، ممکن است عمل برداشتن پروستات از طریق مجرای ادراری (TURP) یا لیزر درمانی تجویز شود. در این درمانها معمولاً بافت پروستات برداشته می شود تا جریان ادرار بهبود یابد و احتمال بروز برخی مشکلات ادراری پس از آن نیز کاهش یابد. همچنین ممکن است این کار، بلافاصله پس از درمان هایفو، تحت همان بیهوشی، انجام شود.
هایفو کانونی
همچنین ممکن است درمان هایفو کانونی، با نام درمان کانونی یا برداشتن جزئی با هایفو نیز انجام شود. این روش نواحی سرطانی در پروستات را درمان می کند و معمولاً انجام آن یک تا دو ساعت طول می کشد. همچنین این درمان برای افرادی مناسب است که مبتلا به سرطان های کوچکی هستند که فقط در برخی از نواحی پروستات خود نیاز به درمان دارند.
در این روش، پزشک جراح معمولاً نواحی سرطانی که نیاز به درمان دارند و ناحیه کوچکی از اطراف آنها را درمان می کند. در مقایسه با هایفو کل پروستات، بافت سالم کمتری در طی هایفو کانونی آسیب می بیند.
برخی از بیمارانی که تحت درمان با هایفو کانونی قرار دارند تنها یک ناحیه سرطانی در پروستات خود دارند.
بیماران ممکن است بیش از یک ناحیه مبتلا به سرطان در پروستات خود داشته باشند، اما برخی از این نواحی به طور عمد درمان نمی شوند (نمودار زیر را ببینید). سرطانی که درمان نشود احتمال شیوع کمتری دارد (سرطان کم خطر) و ممکن است مشکلی ایجاد نکند. این افراد باید برای نظارت بر سرطانی که درمان نشده است، تحت آزمایش های منظم قرار گیرند.
در صورتی که نتایج غربالگری و بیوپسی چیزی را نشان ندهند، در روش هایفو کانونی، احتمال از بین رفتن برخی از نواحی مبتلا به سرطان که نیاز به درمان دارند، بسیار کم خواهد بود. در صورت بروز این اتفاق، می توان از روش های درمانی دیگری نیز استفاده کرد.
هایفو کامل پروستات
هایفو کل پروستات، تمام پروستات را درمان می کند و معمولاً انجام آن سه تا چهار ساعت طول می کشد. این روش ممکن است برای افراد مبتلا به سرطان پروستات که نیاز به درمان در بیش از یک ناحیه در پروستات خود دارند، مناسب باشد.
بعد از درمان
پس از انجام هایفو، بیمار نیازی به بستری شدن در بیمارستان نخواهد داشت. معمولاً پزشک یا پرستار وضعیت بیمار را بررسی میکنند تا درباره از بین رفتن اثر داروی بیهوشی اطمینان حاصل کنند و همچنین شرایط بیمار را برای ترخیص نیز بررسی خواهند کرد. همچنین در طول مدت 24 تا 48 ساعت پس از بیهوشی، بیمار باید از رانندگی کردن پرهیز کند و از یکی از اعضای خانواده یا دوستان خود بخواهد که او را به خانه برسانند.
ممکن است پس از انجام هایفو در ناحیه بین بیضه ها و مقعد احساس درد ایجاد شود، اما در صورت نیاز، برای بیمار داروی مسکن تجویز خواهد شد. همچنین برای جلوگیری از بروز هرگونه عفونت احتمالی، آنتی بیوتیک تجویز خواهد شد و ممکن است دارویی به نام ملین نیز برای تخلیه روده تجویز شود.
انجام هایفو معمولاً در ابتدا باعث تورم پروستات می شود که می تواند دفع ادرار را برای شخص دشوار کند. بنابراین شخص ممکن است برای تخلیه ادرار از مثانه تا زمانی که تورم از بین برود، معمولاً تا یک هفته پس از درمان است، به استفاده از کاتتر نیاز داشته باشد.
پیش از ترخیص، پزشک یا پرستار نحوه مراقبت از کاتتر را به بیمار آموزش خواهند داد. آنها همچنین برای برداشتن کاتتر، زمان مشخصی تعیین خواهند کرد.
اقدامات پس از انجام هایفو
پس از انجام هایفو، بیمار ابتدا توسط پزشک یا پرستار خود در بیمارستان و سپس توسط پزشک عمومی معاینه خواهد شد. به این کار معمولا پیگیری روند درمان گفته می شود. اهداف این پیگیریها در ادامه ذکر شده است:
- بررسی پاسخ دهی به درمان
- کنترل هرگونه عارضه جانبی احتمالی مرتبط با درمان
- ایجاد فرصتی برای پرسیدن سوال ها و بیان نگرانی ها
در چند سال اول، معمولاً هر سه تا شش ماه یک بار آزمایش PSA انجام خواهد شد تا پزشک، روند بهبودی توسط درمان با HIFU را بررسی کند و اثربخشی درمان را مشاهده کند. همچنین سطح PSA بدن احتمالا چند ماه پس از انجام هایفو، به پایین ترین سطح خود می رسد. با این حال ممکن است برای بررسی میزان درمان سرطان پروستات، از روش بیوپسی پروستات استفاده شود؛ همچنین ممکن است اسکن MRI نیز تجویز شود تا عملکرد درمان مورد بررسی قرار گیرد.
در صورت تجویز هایفو کانونی، ممکن است فرد مبتلا به سرطان کم خطری در ناحیه دیگری از پروستات باشد که به طور عمد تحت درمان قرار نمی گیرد. بنابراین برای نظارت بر سرطانی که درمان نشده است، آزمایش های منظمی انجام خواهد شد. این آزمایش ها می توانند شامل آزمایش PSA، اسکن MRI و بیوپسی پروستات باشند.
پس از انجام هایفو، سطح PSA باید کاهش یابد و در همان سطح باقی بماند. زیرا افزایش مداوم سطح PSA می تواند نشانه عود مجدد سرطان باشد. بنابراین در صورت افزایش سطح آن، پزشک ممکن است آزمایشهای بیشتری مانند اسکن MRI و بیوپسی را تجویز کند. همچنین در برخی موارد، انواع دیگری از اسکن ها مانند سی تی اسکن یا اسکن استخوان نیز تجویز می شود تا گسترش سرطان به دیگر قسمت های بدن بررسی شود. در صورت نیاز به انجام اسکن های دیگر، پزشک یا پرستار اطلاعات بیشتری درباره آنها در اختیار بیمار قرار خواهند داد.
شما میتوانید از مرجع سرطان پروستات ایران، اطلاعات تکمیلی را در خصوص "تفسیر نتایج آزمایش PSA" کسب کنید.
در صورت عود سرطان پس از هایفو، می توان درمان های بیشتری را با هدف از بین بردن آن یا کنترل بیماری انجام داد. در این شرایط، موارد زیر تجویز می شوند:
- هایفو مضاعف
- پرتودرمانی خارجی
- سرما درمانی
- جراحی (پروستاتکتومی رادیکال)
- هورمون درمانی
همچنین، ممکن است پزشک به جای درمان فوری سرطان، نظارت بر سرطان را تجویز کند.
عوارض هایفو چیست؟
مانند دیگر درمان ها، درمان هایفو نیز می تواند باعث بروز عوارض جانبی شود. این عوارض می توانند در هر فردی متفاوت باشند و ممکن است همه بیماران همه عوارض را تجربه نکنند.
شایع ترین عوارض جانبی آن، مشکلات ادراری و اختلال در ایجاد یا حفظ نعوظ (اختلال نعوظ) است. همچنین انجام هایفو بیش از یک بار می تواند احتمال ابتلا به مشکلات ادراری را افزایش دهد، اما معمولا نمی تواند احتمال بروز دیگر عوارض جانبی را افزایش دهد.
بافت سالم معمولاً در طول هایفو کانونی نسبت به هایفو کل پروستات کمتر آسیب می بیند، بنابراین احتمال بروز عوارض جانبی مانند مشکلات ادراری و نعوظ کمتر خواهد شد. در صورت انجام هورمون درمانی، TURP یا لیزر درمانی و همچنین هایفو، این موارد نیز می توانند باعث بروز عوارض جانبی در بدن فرد شوند.
عوارض جانبی کوتاه مدت
عوارض جانبی زیر می توانند بلافاصله پس از درمان ایجاد شوند و می توانند شامل موارد زیر باشند:
- وجود خون یا بافت در ادرار
- اختلالات نعوظ
- عفونت های ادراری
- مشکلات ادراری
- عفونت های بیضه
- خستگی
وجود خون یا بافت در ادرار
ممکن است زمانی که کاتتر در جای خود قرار دارد مقداری خون در ادرار مشاهده شود. همچنین ممکن است به مدت شش تا هشت هفته پس از انجام هایفو چند تکه کوچک از بافت پروستات نیز در ادرار مشاهده شود. این عارضه طبیعی است. اما در صورت نگرانی یا در صورت مشاهده علائم عفونت، فوراً با پزشک یا پرستار خود تماس بگیرید.
اختلالات نعوظ
برخی از افراد پس از انجام هایفو در ایجاد یا حفظ نعوظ (اختلال نعوظ) دچار مشکل می شوند. این عارضه به این دلیل ایجاد می شود که هایفو می تواند به عروق خونی و اعصابی که نعوظ را کنترل می کنند آسیب برساند. در برخی از افراد، این عارضه در کوتاه مدت بهبود می یابد، اما در برخی دیگر ممکن است این مورد نیز یکی از عوارض جانبی طولانی مدت هایفو باشد. البته با انجام برخی روش های درمانی می توان اختلالات نعوظ را بهبود بخشید.
عفونت های ادراری
برخی از افراد پس از انجام هایفو دچار عفونت ادراری می شوند. علائم عفونت احتمالی ادرار شامل موارد زیر هستند:
- تب (درجه حرارت بالا)
- احساس لرز
- احساس سوزش هنگام دفع ادرار
- ادرار تیره یا کدر با بوی تند
- نیاز به دفع ادرار بیشتر از حد معمول
در صورت داشتن علائم عفونت ادراری به پزشک یا پرستار خود اطلاع دهید. آنها معمولاً برای درمان عفونت آنتی بیوتیک تجویز می کنند.
مشکلات ادراری
برخی از افراد پس از انجام هایفو نیاز به دفع ادرار بیشتر از حد معمول خواهند داشت. به این حالت تکرر ادرار می گویند و معمولاً با گذشت زمان بهتر می شود.
برخی از افراد، پس از برداشتن کاتتر، به سختی می توانند مثانه خود را تخلیه کنند - به این حالت احتباس ادرار می گویند. برای درمان این حالت ممکن است پزشک نوعی دارو به نام آلفا بلاکر برای کمک به دفع ادرار تجویز کند. همچنین پس از انجام هایفو، بافت پروستات درمان شده می تواند باعث مسدود شدن مجرای ادرار شود. بنابراین اگر پس از خارج کردن کاتتر، هنوز هم جریان ادرار ضعیف یا کند بود، لازم است با پزشک یا پرستار صحبت شود.
همچنین در صورتی که بیمار توانایی دفع ادرار خود را از دست بدهد و نتواند مثانه خود را تخلیه کند، باید به سرعت به پزشک یا پرستار و یا نزدیک ترین مرکز فوریت پزشکی مراجعه شود. زیرا ممکن است نیاز به تخلیه مثانه با استفاده از کاتتر باشد.
پزشک همچنین ممکن است استفاده از کاتتر موقت (خود کاتتریزاسیون) را تجویز کند. این وسیله معمولاً در هنگام دفع ادرار استفاده می شود و سپس خارج می شود. برخی از افراد، معمولاً پس از طی چند هفته متوجه بهبود مشکلات ادراری خود می شوند، اما برخی دیگر برای رفع انسداد ممکن است به درمان بیشتری نیاز داشته باشند.
عفونت های بیضه
برخی از افراد در بیضه ها یا لوله هایی که اسپرم را از بیضه حمل می کنند دچار عفونت می شوند. علائم عفونت شامل درد، تورم و حساسیت در یک یا هر دو بیضه می باشد. بنابراین در صورت بروز هر یک از این علائم به پزشک یا پرستار خود اطلاع دهید. آنها معمولاً برای درمان عفونت، آنتی بیوتیک تجویز می کنند.
خستگی
برخی از افراد ممکن است پس از انجام هایفو احساس خستگی شدید داشته باشند. در واقع خستگی می تواند فعالیت های روزمره زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد. این عارضه می تواند بر سطح انرژی، انگیزه و احساسات فرد که به سختی می توان با آن کنار آمد نیز تأثیر بگذارد. از آنجایی که هایفو روش درمانی جدیدی است، ما هنوز مدت زمان تداوم این خستگی مشخص نشده است.
در این وب سایت، اطلاعات بسیاری درباره نحوه مدیریت خستگی ذکر شده است. پرستاران متخصص ما نیز درمان های رهایی از خستگی را به بیماران ارائه می دهند. آنها میتوانند در مورد تجربه فرد از خستگی، تأثیر آن بر زندگی روزمره عمیقاً صحبت کنند و راه های مناسب برای بهبود و کنترل آن را به بیمار معرفی کنند.
عوارض جانبی طولانی مدت
بیشتر عوارض جانبی بلافاصله پس از انجام هایفو بهبود می یابند، اما برخی دیگر، عوارض جانبی طولانی مدتی هستند که ممکن است پس از درمان ایجاد شوند، از جمله این عوارض می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مشکلات جنسی
- مشکلات ادراری
- ایجاد حفرهای بین راست روده و مجرای ادراری (به نام فیستول مقعد).
در کل، احتمال بروز عوارض جانبی طولانی مدت پس از انجام هایفو کانونی کمتر از هایفو کامل پروستات است.
مشکلات جنسی
برخی از افراد پس از انجام این درمان، دچار اختلالات نعوظ می شوند که با گذشت زمان بهبود می یابند، اما در برخی دیگر، این عارضه ممکن است تداوم یابد. البته با انجام برخی درمانها می توان این عارضه را بهبود بخشید.
پس از انجام هایفو توانایی ارگاسم (به اوج رسیدن) حفظ می شود، اما ممکن است مایع منی کمتری (مایع حامل اسپرم) ترشح شود و یا فرد فاقد مایع منی در طول ارگاسم باشد. این بدان معناست که ممکن است پس از درمان، توانایی باروری فرد از بین برود. در صورت تمایل برای باروری، می توان اسپرم را پیش از انجام هایفو ذخیره کرد تا برای باروری مورد استفاده قرار گیرد. در صورتی که این موضوع برای بیمار دارای اهمیت زیادی است، می تواند با پزشک یا پرستار خود در مورد آن صحبت کند.
پس از درمان، ممکن است در هنگام ارگاسم، مایع منی به جای اینکه از آلت تناسلی خارج شود، به سمت مثانه حرکت کند. در این صورت، پس از دفع ادرار بعدی، مایع منی از بدن خارج می شود که به این حالت انزال رتروگراد گفته می شود. احتمال بروز این عارضه در صورت داشتن سابقه انجام TURP پیش از هایفو بیشتر است. البته این عارضه خطرناک نیست و نباید بر لذت فرد از رابطه جنسی تأثیر بگذارد، اما ممکن است با ارگاسم هایی که فرد به آن عادت دارد متفاوت باشد.
در صورت بروز اختلال در نعوظ یا دیگر مشکلات جنسی با پزشک یا پرستار خود صحبت کنید. آنها می توانند گزینه های درمانی مناسب را برای بهبود عوارض تجویز کنند و درمان رایگان را در NHS انجام دهند. آنها همچنین برای درمان این حالت می توانند بیمار را به کلینیک اختلال نعوظ (ED) معرفی کنند.
شما میتوانید از مرجع سرطان پروستات ایران، اطلاعات تکمیلی را در خصوص "مشکلات جنسی پس از درمان سرطان پروستات" کسب کنید.
مشکلات ادراری
انجام هایفو می تواند باعث بروز مشکلات ادراری طولانی مدت شود. عوارض و مشکلاتی که در ادامه ذکر شده اند می توانند بلافاصله پس از درمان و یا مدتی بعد از انجام آن ایجاد شوند.
- ممکن است پس از انجام هایفو، نشت ادرار (بی اختیاری ادرار) ایجاد شود. در صورت داشتن سابقه انجام پرتودرمانی خارجی، احتمال بروز این اختلال بیشتر خواهد بود.
- ممکن است هنگام سرفه، عطسه یا ورزش، نشت ادرار (بی اختیاری استرسی) ایجاد شود.
- اگر مجرای ادراری، لوله ای که از طریق آن ادرار دفع می شود، و یا دهانه مثانه دچار تنگی شود، ممکن است فرد برای تخلیه مثانه با مشکل مواجه شود.
- ممکن است احساس ناگهانی دفع ادرار نیز ایجاد شود (بیاختیاری اضطراری).
در صورت بروز مشکلات ادراری با پزشک یا پرستار خود صحبت کنید، زیرا می توان با انجام اقداماتی، این عوارض را بهبود بخشید. این اقدامات شامل تغییر سبک زندگی، انجام تمرینات عضلات کف لگن و درمان های به خصوصی وجود دارند که می توانند به کنترل و درمان این عوارض کمک کنند. پزشک یا پرستار همچنین ممکن است فرد را به سرویس خودداری NHS که توسط پرستاران و فیزیوتراپیست هایی که در درمان مشکلات ادراری تخصص دارند، معرفی کند.
شما میتوانید از مرجع سرطان پروستات ایران، اطلاعات تکمیلی را در خصوص "تمرینات عضلات کف لگن و تاثیر آنها در بهبود مشکلات ادراری" کسب کنید.
ایجاد حفره بین راست روده و مجرای ادراری (فیستول مقعد)
در برخی موارد نادر، انجام هایفو می تواند باعث ایجاد حفره ای بین راست روده (مقعد) و مجرای ادراری شود که به آن فیستول مقعد گفته می شود. این بیماری معمولاً کمتر از 1 نفر از هر 500 فردی که هایفو کانونی یا هایفو کل پروستات انجام می دهند (کمتر از یک درصد) را تحت تاثیر قرار می دهد. در صورت داشتن سابقه انجام رادیوتراپی، احتمال بروز این عارضه کمی بیشتر خواهد شد.
علائم احتمالی فیستول مقعدی شامل موارد زیر هستند:
- خروج ادرار از مقعد
- احساس درد در ناحیه لگن یا پشت
- مشاهده محتویات روده در ادرار
- وجود حباب های هوا در ادرار
- ایجاد عفونت های ادراری، اگر چه این موارد می توانند ناشی از عوامل دیگری نیز باشند.
در صورت احتمال ابتلا به فیستول مقعدی، فوراً با پزشک یا پرستار خود صحبت کنید. آنها ممکن است نظارت و کنترل بیماری برای بهبود عارضه و عدم انجام درمان را تجویز کنند. همچنین ممکن است استفاده از یک کاتتر (لوله نازکی که ادرار را از بدن خارج می کند) برای حدود سه ماه تا زمان بهبودی فیستول تجویز کنند؛ همچنین ممکن است برای درمان حفره نیاز به انجام عمل جراحی باشد.
سوالاتی که باید از پزشک یا پرستار خود بپرسید
- مزایا و معایب انجام هایفو چیست؟
- این درمان در کجا انجام می شود؟
- آیا می توانم نتایج درمان های HIFU را که انجام داده اید ببینم؟
- دیگر گزینه های درمانی در دسترس شامل چه مواردی هستند؟
- هایفو کانونی انجام خواهد شد یا هایفو کل پروستات؟
- عوارض هایفو چیست؟ احتمال بروز هر یک چقدر است؟
- چگونه می توان این عوارض جانبی را کنترل کرد؟
- چگونه می توان از اثربخش بودن درمان آگاهی یافت؟
- چقدر احتمال دارد که بعد از انجام هایفو به درمان بیشتری نیاز باشد؟
- پس از هایفو، از چه درمان هایی می توان استفاده کرد؟
پرسش های متداول
طول درمان با هایفوتراپی به عوامل مختلفی از جمله اندازه پروستات و نوع دستگاه مورد استفاده بستگی دارد. به طور کلی، این روش درمانی بین 1 تا 3 ساعت طول می کشد.
معمولا بعد از هایفوتراپی می توانید به خانه بروید. ممکن است کمی درد و ناراحتی داشته باشید که با داروهای مسکن قابل کنترل است. همچنین ممکن است نیاز به استفاده از سوند ادراری برای چند روز داشته باشید.
بیشتر بیماران می توانند 2 تا 3 روز بعد از هایفوتراپی به فعالیت های عادی خود بازگردند.
هزینه هایفوتراپی به عوامل مختلفی از جمله محل زندگی شما، نوع دستگاه مورد استفاده و مرکز درمانی بستگی دارد. به طور کلی، هزینه هایفوتراپی از سایر روش های درمان سرطان پروستات مانند جراحی کمتر است.
میزان موفقیت هایفوتراپی به عوامل مختلفی از جمله مرحله سرطان و سلامت عمومی بیمار بستگی دارد. به طور کلی، هایفوتراپی می تواند در حدود 70 تا 80 درصد موارد سرطان پروستات را در مراحل اولیه به طور کامل درمان کند.
چکاپ آنلاین سرطان پروستات
از هر 8 مرد یک نفر به سرطان پروستات مبتلا می شود. این بیماری در افرادی که سابقه فردی و خانوادگی ابتلا به برخی بیماری ها را دارند، بیشتر مشاهده می شود. با پاسخ دهی به سوال های مطرح شده در بخش چکاپ سرطان پروستات، می توانید در سه دقیقه متوجه شوید که آیا لزومی دارد آزمایش PSA انجام دهید و یا اگر این آزمایش را قبلا انجام داده اید نتیجه ی آن چگونه تفسیر می شود.
چکاپ آنلاین سرطان پروستات، یکی از ابزارهای مرجع تخصصی سرطان پروستات ایران است که به شما کمک می کند تا بفهمید آیا شما در معرض خطر سرطان پروستات هستید یا خیر. با توجه به اینکه تشخیص زودرس سرطان پروستات بسیار مهم است، استفاده از این ابزار می تواند به شما کمک کند تا به موقع اقدامات لازم را انجام دهید.