نتایج آزمایش پروستات من نشان دهنده چیست؟

پزشک با دقت نتایج آزمایش پروستات را بررسی می‌کند تا به طور کامل اطلاعاتی درباره میزان گسترش سرطان پروستات (مرحله آن) و سرعت رشد آن کسب کند. این اطلاعات به وی کمک می‌کند تا برنامه درمانی مناسبی را تنظیم کند. نتایج آزمایش پروستات نقش بسیار مهمی در تشخیص و درمان این بیماری ایفا می‌کنند. با توجه به این نتایج، پزشکان قادر خواهند بود تا با دقت بیشتری به میزان پیشرفت سرطان و نیز سرعت رشد آن پی برده و در نتیجه برنامه‌ی درمانی مناسبی را برای بیمار تدوین نمایند.

نتایج آزمایش پروستات، نشان دهنده میزان گسترش سرطان

مراحل و نتایج آزمایش پروستات می‌تواند کمک کند تا پزشک متوجه شود آیا سرطان پروستات به خارج از آن گسترش یافته است یا خیر و اگر گسترش یافته است، میزان آن چقدر است. برای تشخیص مرحله سرطان، انجام اسکن هایی مانند ام آر آی، سی تی اسکن یا اسکن استخوان ضروری است.

با توجه به نتایج آزمایش، روش‌های مختلفی برای درمان سرطان پروستات وجود دارد. مراحل سرطان عبارتند از:

• سرطان لوکال پروستات: سرطان درون پروستات قرار دارد و به ناحیه‌های دیگری از بدن گسترش نیافته است.
• سرطان پیشرفته لوکال پروستات: سرطان شروع به خروج از پروستات کرده یا به ناحیه‌ محدودی از خارج از پروستات گسترش یافته است.
• سرطان پیشرفته پروستات: سرطان از پروستات به سایر نواحی بدن منتشر شده است.

آیا احتمال گسترش سرطان وجود دارد؟

در صورت ابتلا به سرطان لوکال پروستات یا سرطان پیشرفته لوکال پروستات، پزشک با بیمار درباره احتمال گسترش سرطان به خارج از پروستات یا عود سرطان پس از درمان صحبت خواهد کرد.

نتیجه بیوپسی پروستات، میزان تهاجمی بودن سرطان را مشخص کرده و به طور خاص، احتمال گسترش سرطان به خارج از پروستات را نشان می‌دهد. پزشک برای تعیین این احتمال، سطح PSA، نمره گلیسون و مرحله T سرطان را بررسی می‌کند. بر اساس این سه عامل، بیمار در یکی از پنج گروه پیش آگهی کمبریج قرار می‌گیرد. سیستم پیش آگهی کمبریج، نوعی سیستم نوین در تعیین میزان خطر و پیش آگهی بیماری است که پزشک از آن برای انتخاب روش‌های مناسب برای درمان بیمار، بر اساس احتمال گسترش سرطان، استفاده می‌کند.

افرادی که در گروه‌های بالاتر قرار می‌گیرند، بیشتر در معرض گسترش سرطان قرار دارند و معمولاً باید تحت درمان های متعددی قرار گیرند. اما در بسیاری موارد، افرادی که در گروه‌های پایین‌تر قرار دارند به احتمال زیاد تحت روش نظارت فعال قرار می گیرند.

نتایج بیوپسی پروستات

نتایج بیوپسی پروستات نشان می‌دهد که آیا سرطانی یافت شده است و چقدر خطرناک است (چقدر احتمال دارد خارج از پروستات گسترش یابد). شما ممکن است این را به نام گرید گلیسون، امتیاز گلیسون یا گروه گلیسون بشنوید.

گرید گلیسون

سلول‌های پروستات که تحت میکروسکوپ دیده می‌شوند، الگوهای مختلفی دارند که به تبعیت از سرعت ممکن است رشد کنند. این الگو با گرید 1 تا 5 ارزیابی می‌شود - این به گرید گلیسون معروف است. اگر شما سرطان پروستات دارید، گرید گلیسون‌های 3، 4 یا 5 خواهید داشت. هر چه گرید بالاتر باشد، احتمال رشد و گسترش سرطان خارج از پروستات بیشتر است.

امتیاز گلیسون

ممکن است چندین گرید سرطان در نمونه‌های بیوپسی وجود داشته باشد. امتیاز گلیسون شما با جمع کردن دو گرید گلیسون محاسبه می‌شود.

امتیاز گلیسون = متداول‌ترین گرید + بالاترین گرید دیگر در نمونه‌ها

برای مثال، اگر نمونه‌های بیوپسی نشان دهد:

بیشترین سرطان دیده شده گرید 3 است و بالاترین گرید هر سرطان دیگری گرید 4 است، آنگاه امتیاز گلیسون 7 خواهد بود (3+4). اگر امتیاز گلیسون شما از دو گرید گلیسون یکسان تشکیل شده باشد، مانند 3+3، این به این معناست که گرید گلیسون دیگری در نمونه‌ها دیده نشده است.

اگر سرطان پروستات دارید، امتیاز گلیسون شما بین 6 (3+3) و 10 (5+5) خواهد بود.

گروه گرید

پزشک شما ممکن است همچنین در مورد "گروه گرید" شما صحبت کند. این یک سیستم جدیدتر برای نشان دادن این است که سرطان پروستات شما چقدر احتمال دارد خطرناک باشد. گروه گرید شما یک عدد بین 1 و 5 خواهد بود (جزئیات در زیر).

امتیاز گلیسون یا گروه گرید چه معنایی دارد؟

هر چه امتیاز گلیسون یا گروه گرید شما بالاتر باشد، سرطان خطرناک‌تر و احتمال رشد و گسترش آن بیشتر است. ما توضیح داده‌ایم که پس از بیوپسی پروستات ممکن است امتیازها و گروه‌های گلیسون مختلفی داده شوند. این فقط یک راهنماست. پزشک یا پرستار شما به شما توضیح خواهند داد که نتایج شما چه معناست.

• امتیاز گلیسون 6 (3 + 3) تمام سلول‌های سرطانی یافت شده در بیوپسی به نظر می‌رسد بسیار کند یا حتی اصلاً رشد نمی‌کنند (گروه 1).
• امتیاز گلیسون 7 (3 + 4) بیشتر سلول‌های سرطانی یافت شده در بیوپسی به نظر می‌رسد بسیار کند رشد می‌کنند. سلول‌های سرطانی وجود دارند که به نظر می‌رسند با نرخ متوسطی سریع رشد خواهند کرد (گروه 2).
• امتیاز گلیسون 7 (4 + 3) بیشتر سلول‌های سرطانی یافت شده در بیوپسی به نظر می‌رسد به نرخ متوسطی سریع رشد خواهند کرد. سلول‌های سرطانی وجود دارند که به نظر می‌رسد با نرخ کندی رشد خواهند کرد (گروه 3).
• امتیاز گلیسون 8 (3 + 5) بیشتر سلول‌های سرطانی یافت شده در بیوپسی به نظر می‌رسد که به نرخ کندی رشد خواهند کرد. سلول‌های سرطانی وجود دارند که به نظر می‌رسد با نرخ سریعی رشد خواهند کرد (گروه 4).
• امتیاز گلیسون 8 (4 + 4) تمام سلول‌های سرطانی یافت شده در بیوپسی به نظر می‌رسد با نرخ متوسطی سریع رشد خواهند کرد (گروه 4).
• امتیاز گلیسون 8 (5 + 3) بیشتر سلول‌های سرطانی یافت شده در بیوپسی به نظر می‌رسد که با نرخ سریعی رشد خواهند کرد. سلول‌های سرطانی وجود دارند که به نظر می‌رسد با نرخ کندی رشد خواهند کرد (گروه 4).
• امتیاز گلیسون 9 (4 + 5) بیشتر سلول‌های سرطانی یافت شده در بیوپسی به نظر می‌رسد با نرخ متوسطی سریع رشد خواهند کرد. سلول‌های سرطانی وجود دارند که به نظر می‌رسد با نرخ سریعی رشد خواهند کرد (گروه 5).
• امتیاز گلیسون 9 (5 + 4) بیشتر سلول‌های سرطانی یافت شده در بیوپسی به نظر می‌رسد با نرخ سریعی رشد خواهند کرد. سلول‌های سرطانی وجود دارند که به نظر می‌رسد با نرخ متوسطی سریع رشد خواهند کرد (گروه 5).
• امتیاز گلیسون 10 (5 + 5) تمام سلول‌های سرطانی یافت شده در بیوپسی به نظر می‌رسد که با نرخ سریعی رشد خواهند کرد (گروه 5).

درباره نتایج بیوپسی پروستات بیشتر بخوانید.

مرحله سرطان من چیست؟

مرحله سرطان شما به شما می‌گوید آیا سرطان به خارج از پروستات گسترش یافته است و چقدر گسترش یافته است. ممکن است به اسکن‌هایی نیاز داشته باشید، مانند اسکن MRI، CT یا اسکن استخوان، تا مرحله سرطان شما مشخص شود.

یکی از روش‌های معمول برای ثبت مرحله سرطان شما، سیستم TNM (تومور-گره‌ها-فروپاشی) است.

• مرحله T نشان می‌دهد که سرطان چقدر در داخل و اطراف پروستات گسترش یافته است.
• مرحله N نشان می‌دهد آیا سرطان به گره‌های لنفا گسترش یافته است.
• مرحله M نشان می‌دهد آیا سرطان (فروپاشیده) به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته است.

مرحله T

مرحله T نشان می‌دهد که سرطان چقدر در داخل و اطراف پروستات گسترش یافته است. اسکن MRI یا آزمون مخصوص معاینه لمسی پروستات (DRE) معمولاً برای تعیین مرحله T استفاده می‌شود، و گاهی اوقات از اسکن CT نیز استفاده می‌شود.

• سرطان پروستات T1: سرطان در طی معاینه DRE قابل احساس نیست یا در اسکن‌ها قابل مشاهده نیست و تنها با نگاه به نمونه بیوپسی تحت میکروسکوپ قابل مشاهده است.

• سرطان پروستات T2: سرطان در طی معاینه DRE قابل احساس است یا در اسکن‌ها قابل مشاهده است، اما هنوز داخل پروستات محدود است.

  • T2a: سرطان در نیمی از یکی از جانب‌ها (لوب) پروستات یا کمتر است.
  • T2b: سرطان در بیش از نیمی از یکی از لوب‌ها است، اما در هر دو لوب پروستات نیست.
  • T2c: سرطان در هر دو لوب پروستات است، اما هنوز در داخل پروستات است.

• سرطان پروستات T3: سرطان در طی معاینه DRE قابل احساس است یا از لایه خارجی (کپسول) پروستات نفوذ کرده است.

  • T3a: سرطان از لایه خارجی پروستات نفوذ کرده است، اما به حوصله‌های اسپرم (که بخشی از مایع منی را تولید و ذخیره می‌کنند) گسترش یافته است.
  • T3b: سرطان به حوصله‌های اسپرم گسترش یافته است.

• سرطان پروستات T4: سرطان به اعضای نزدیک، مانند مثانه، گذر معکوس یا دیوار حوضه، گسترش یافته است.

مرحله N

مرحله N نشان می‌دهد آیا سرطان به گره‌های لنفا نزدیک پروستات گسترش یافته است. گره‌های لنفا بخشی از سیستم ایمنی شما هستند و در سراسر بدن یافت می‌شوند. گره‌های لنفا نزدیک پروستات مکان رایجی برای گسترش سرطان پروستات هستند.

اسکن MRI یا CT برای تعیین مرحله N استفاده می‌شود.

مراحل N ممکن است شامل:

• NX: گره‌های لنفا بررسی نشده‌اند یا اسکن‌ها مبهم هستند.
• N0: هیچ سرطانی در گره‌های لنفا قابل مشاهده نیست.
• N1: گره‌های لنفا حاوی سرطان هستند.

اگر اسکن‌های شما نشان دهد که سرطان به گره‌های لنفا گسترش یافته است (N1)، شما با سرطان پروستات محلی یا پیشرفته تشخیص داده خواهید شد. این بستگی به این دارد که آیا سرطان به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته است.

مرحله M

مرحله M نشان می‌دهد آیا سرطان (پروستات) به سایر قسمت‌های بدن، مانند استخوان‌ها، گسترش یافته است. عمدتاً از اسکن استخوان یا اسکن MRI برای تعیین مرحله M استفاده می‌شود.

مراحل ممکن M عبارتند از:

• MX: گسترش سرطان بررسی نشده است یا اسکن‌ها مبهم هستند.
• M0: سرطان به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته نیست.
• M1: سرطان به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته است.

اگر اسکن نشان دهد که سرطان به سایر قسمت‌های بدن شما گسترش یافته است (M1)، شما با سرطان پروستات پیشرفته تشخیص داده خواهید شد.

M1 به سه زیرمرحله تقسیم می‌شود:

• M1a به معنای گسترش سرطان به گره‌های لنفا خارج از حوضه شکمی است.
• M1b به معنای گسترش سرطان به استخوان است.
• M1c به معنای گسترش سرطان به سایر قسمت‌های بدن، مانند کبد یا ریه‌ها، است.

مرحله TNM چه معنایی دارد؟

مرحله TNM شما برای تعیین اینکه سرطان پروستات شما محلی، پیشرفته محلی یا پیشرفته استفاده می‌شود. این می‌تواند به پزشک شما کمک کند ببیند چقدر گسترش یافته است و کدام درمان برای شما مناسب است.

سرطان پروستات لوکال:

سرطانی که در داخل پروستات قرار دارد. گاهی اوقات به عنوان سرطان پروستات زودرس نیز نامیده می‌شود.

مراحل ممکن TNM عبارتند از:

• مرحله T: T1 یا T2
• مرحله N: N0 یا NX
• مرحله M: M0 یا MX

سرطان پروستات لوکال پیشرفته:

سرطانی که شروع به خارج شدن از پروستات کرده است یا به ناحیه اطراف آن گسترش یافته است.

مراحل ممکن TNM عبارتند از:

• مرحله T: T1 یا T2
• مرحله N: N1
• مرحله M: M0 یا
• مرحله T: T3 یا T4
• مرحله N: N0 یا N1
• مرحله M: M0

سرطان پیشرفته پروستات:

سرطانی که از پروستات به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته است. همچنین به عنوان سرطان پروستات فراگیر نیز شناخته می‌شود.

مراحل ممکن TNM عبارتند از:

• مرحله T: هر مرحله‌ای
• مرحله N: هر مرحله‌ای
• مرحله M: M1

گروه پیش‌آگهی کمبریج (CPG)

اگر سرطان پروستات شما محلی یا پیشرفته محلی است، پزشک شما ممکن است با شما درباره خطر گسترش سرطان خارج از پروستات صحبت کند. برای تعیین خطر شما، پزشک شما سطوح PSA شما، امتیاز Gleason شما (یا گروه امتیاز) و مرحله T سرطان شما را بررسی می‌کند.

این سه عامل شما را در یکی از پنج دسته قرار خواهد داد که گروه پیش‌بینی کمبریج (CPG) را تشکیل می‌دهند. این سیستم برای کمک به پزشک شما در تصمیم‌گیری در مورد گزینه‌های درمان مناسب بر اساس خطر شما استفاده می‌شود.

این سیستم CPG برای سرطان پروستات پیشرفته (سرطانی که از پروستات به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته است) صدق نمی‌کند.

پنج دسته CPG به شرح زیر هستند. اگر سوالی درباره CPG خود دارید، با پزشک یا پرستار متخصص خود صحبت کنید.

CPG 1

• سطح گلیسون 6
• PSA کمتر از 10 نانوگرم در میلی لیتر
• مراحل T1-T2

CPG 2

• سطح گلیسون 7=3+4

یا

• PSA 10 تا 20 نانوگرم در میلی لیتر
• مراحل T1-T2

CPG 3

• سطح گلیسون 7=3+4
• PSA 10 تا 20 نانوگرم در میلی لیتر
• مراحل T1-T2

یا

• سطح گلیسون  7=3+4
• مراحل T1-T2

CPG 4

یکی از موارد زیر:

• سطح گلیسون 8
• PSA بیش از 20 نانوگرم در میلی لیتر
• مرحله T3

CGP 5

دو مورد یا بیشتر:

• سطح گلیسون 8
• PSA بیش از 20 نانوگرم در میلی لیتر
• مرحله T3

یا

• سطح گلیسون 9 تا 10

یا

• مرحله T4

سرطان پروستات با خطر پایین، متوسط یا بالا

ممکن است پزشک در طول صحبت درباره احتمال گسترش سرطان، به جای استفاده از سیستم به روزتر CPG، از اصطلاح ریسک کم، متوسط ​​یا زیاد استفاده کند.

این سیستم قدیمی‌تر به سطح PSA، نمره گلیسون و مرحله T سرطان نیز بستگی دارد. این سیستم نشان می‌دهد که کدام افراد با ریسک بیشتر گسترش سرطان مواجه هستند و همچنین می‌تواند درمان‌های مورد نیاز برای آنها را نیز مشخص کند. با این حال، این روش نمی‌تواند تشخیص دهد که استفاده از نظارت فعال به جای دیگر روش‌های درمانی برای کدام یک از افراد با ریسک کم و متوسط، ​​مناسب‌تر است.

اقدامات پس از این مراحل

نتایج این آزمایش‌ها، باید به بیمار و پزشک در انتخاب گزینه درمانی مناسب کمک کنند. در صورت عدم درک مفهوم نتایج آزمایش‌ها، از پزشک یا پرستار خود بخواهید تا آن‌ها را توضیح دهند.

اگر نگران استفاده پزشک از سیستم قدیمی به جای سیستم CPG هستید، لازم است با پزشک خود درباره آن صحبت کنید. به یاد داشته باشید که هر دو سیستم تنها به عنوان راهنما برای پزشک در نظر گرفته شده‌اند و پزشک هنگام تجویز گزینه‌های درمانی، عوامل بالینی دیگری را نیز در نظر خواهد گرفت.

مقابله با سرطان پروستات

تشخیص و زندگی با سرطان پروستات می‌تواند احساس فرد را درباره زندگی تغییر دهد. ابتلا به سرطان پروستات می‌تواند باعث ایجاد احساس ترس، استرس یا حتی عصبانیت در بیمار و یا اطرافیان او شود. هیچ راه "درستی" برای مقابله با این احساسات وجود ندارد و هر فرد به طور متفاوتی به این عوارض واکنش نشان می‌دهد.

نتایج آزمایش پروستات نقش مهمی در تشخیص و درمان این بیماری ایفا می‌کنند. این آزمایش ها به پزشکان کمک می‌کنند تا وضعیت سلامت پروستات را ارزیابی کنند و نتایج آنها می‌تواند اطلاعات ارزشمندی درباره وضعیت سرطان پروستات فراهم کند. درک دقیق تر از نتایج آزمایش پروستات می‌تواند به تشخیص سریع‌تر و درمان موثرتر سرطان پروستات کمک کند.