آمادگی برای شروع درمان سرطان پروستات

تشخیص سرطان پروستات، نقطه عطفی در زندگی هر مردی است. اما این تازه ابتدای راه است. گام بعدی، انتخاب روش درمانی مناسب و البته آمادگی برای پشت سر گذاشتن این مسیر است. این مقاله جامع، راهنمای شما برای آمادگی برای شروع درمان سرطان پروستات خواهد بود. با همراهی ما، ضمن آشنایی با روش های مختلف درمانی، نکات مهم پیش از شروع درمان، عوارض احتمالی و راهکارهای مقابله با آن ها را فرا خواهید گرفت. پس از خواندن این مقاله، با روحیه ای قوی تر و ذهنی آگاه تر، برای طی کردن مسیر درمان آماده خواهید شد.

انواع روش های درمانی سرطان پروستات

انتخاب روش درمانی سرطان پروستات به عوامل مختلفی از جمله مرحله سرطان، سن بیمار، وضعیت سلامتی عمومی و البته اولویت های خود بیمار بستگی دارد. در ادامه، با برخی از روش های رایج درمانی آشنا می شویم:

• عمل جراحی برداشتن پروستات (رادیکال پروستاتکتومی): در این روش، کل غده پروستات به همراه برخی بافت های اطراف آن، با جراحی برداشته می شود. این روش، برای سرطان پروستات در مراحل اولیه و با ریسک پایین، کاربرد دارد.
• پرتودرمانی: پرتو درمانی با استفاده از امواج پر انرژی، سلول های سرطانی را از بین می برد. این روش می تواند به صورت خارجی (از طریق دستگاه) و یا داخلی (از طریق کاشت دانه های رادیواکتیو در پروستات) انجام شود.
• هورمون درمانی: هورمون درمانی، با کاهش سطح هورمون تستوسترون، از رشد سلول های سرطانی پروستات که برای رشد به این هورمون وابسته هستند، جلوگیری می کند.
• درمان های نوین: روش های درمانی نوینی مانند براکی تراپی با هایفوتراپی (HIFU) و یا ایمونوتراپی، در حال پیشرفت و توسعه هستند و ممکن است در برخی موارد به عنوان گزینه درمانی در نظر گرفته شوند.

پزشک متخصص، با در نظر گرفتن شرایط شما، بهترین روش درمانی و یا ترکیبی از چند روش را به شما پیشنهاد خواهد داد. قطعا در این مسیر، فرصت کافی برای پرسیدن سوالات و ابهام زدایی در مورد عوارض احتمالی هر روش و میزان موفقیت آن خواهید داشت.

پیش از شروع درمان سرطان پروستات

با مشخص شدن روش درمانی، نوبت به آماده سازی برای شروع درمان می رسد. در این مرحله، اقداماتی وجود دارد که می تواند به آمادگی روحی و جسمی شما برای پشت سر گذاشتن این دوره کمک کند:

• گردآوری اطلاعات: هر چه در مورد سرطان پروستات و روش درمانی انتخابی خود اطلاعات بیشتری داشته باشید، برای مقابله با آن مصمم تر خواهید بود. از پزشک خود منابع معتبر و قابل اطمینان را دریافت کنید.
• برقراری ارتباط با سایر بیماران: صحبت با سایر افرادی که تجربه درمان سرطان پروستات را داشته اند، می تواند بسیار کمک کننده باشد. گروه های حمایتی و انجمن های مرتبط با سرطان پروستات، بستری مناسب برای برقراری ارتباط با این افراد هستند.
• آمادگی روحی: ابتلا به سرطان می تواند بر روحیه فرد تاثیر بگذارد. صحبت با مشاور روانشناس و تکنیک های مدیریت استرس، می تواند به تقویت روحیه شما کمک کند.
• آمادگی جسمانی: در صورت امکان، با مشورت پزشک، سعی کنید با ورزش کردن و داشتن تغذیه سالم، آمادگی جسمانی خود را برای تحمل عوارض احتمالی درمان بالا ببرید.
• آماده سازی شرایط زندگی: بسته به نوع درمان، ممکن است نیاز به برخورداری از کمک اطرافیان و یا ایجاد تغییراتی در محل زندگی و کار خود داشته باشید.

پیش‌آگاهی (پیش آمادگی)  یعنی آماده شدن برای شروع درمان سرطان پیش از انجام هرگونه اقدام دیگر. این پیش آمادگی، شامل یک برنامه پشتیبانی و مشاوره است که برخی از بیمارستان های NHS از آن استفاده می کنند. این برنامه، سه بخش ویژه از سلامت را پوشش می دهد که در ادامه ذکر شده است:

• تغذیه و وزن 
• فعالیت بدنی یا ورزش
• رفاه روانی

ترک سیگار و کاهش مصرف الکل نیز می تواند در این شرایط کمک کننده باشد؛ چرا که در حین درمان، به بهبودی و همچنین بهبود سلامت کلی کمک می کند.

پیش آمادگی چه تاثیری دارد؟

در هنگام تشخیص، تیم پزشکی باید بیمار از نظر وجود هر گونه مشکل در سه حوزه فوق غربالگری کند. تحقیقات نشان می‌دهند که اگر درمان در ابتدای سرطان شروع شود و بیمار تا حد امکان وضعیت کلی سلامتی مناسبی داشته باشد، به احتمال زیاد موارد زیر انجام می شود:

• بیمار در زمان کمتری نسبت به دیگر افراد از بیمارستان مرخص می شود
• با عوارض جانبی درمان سرطان بهتر کنار می آید
• عوارض جانبی کمتری دارد
• گزینه های درمانی بیشتری دارد
• وضعیت سلامت بهتری در طولانی مدت خواهد داشت

کسب پیش آمادگی در تمام درمان های سرطانی نقش دارد. این مورد شامل تشخیص، درمان و پیگیری است. این پیش آمادگی به عنوان بخشی از روند بهبودی به عنوان بخش توانبخشی ادامه می یابد.

احساس کنترل بیشتر

داشتن برنامه پیش آمادگی می‌تواند کمک کند که فرد، احساس کنترل بیشتری بر سلامت جسمی و روانی خود داشته باشد. همچنین بیمار می تواند در طول درمان بهتر کنار بیاید و در صورت کنترل، روند بهبودی بهتری داشته باشد. با ادامه پیروی از رژیم غذایی، آمادگی جسمانی و سلامت روانی خود، می توان در دراز مدت کیفیت زندگی بهتری نیز داشت.

آیا در همه مراکز درمانی از پیش آمادگی استفاده می شود؟

در حال حاضر، همه افرادی که  تحت درمان سرطان قرار می گیرند، از پیش آمادگی استفاده نمی کنند. تحقیقات نشان می دهند که استفاده از این مورد در افرادی که جراحی انجام داده اند، کمک کننده تر است. اما محققان معتقدند که این موضوع در افرادی که تحت درمان سرطان با دیگر روش ها قرار گرفته اند نیز می تواند موثر باشد. این روش ها شامل شیمی درمانی و رادیوتراپی هستند.

ممکن است در مراکز درمانی سرطان، پیش آمادگی به عنوان بخشی از موارد زیر نیز انجام شود:

• برنامه یا خدمات NHS
• آزمایش تحقیقاتی

برخی از بیمارستان ها این پیش آمادگی را به افراد مبتلا به برخی انواع سرطان ها ارائه می دهند. این سرطان ها شامل موارد زیر هستند:

• دستگاه گوارش فوقانی (معده-روده ای)
• ریه
• روده
• پروستات

اما در حال حاضر این مورد تنها در برخی مراکز درمانی در دسترس است و بر اساس محل زندگی بیمار، تفاوت هایی خواهد داشت.

در صورت عدم تجویز پیش آمادگی، چه اتفاقی می افتد؟

عدم انجام پیش آمادگی، تأثیری بر درمان سرطان نخواهد داشت. در این صورت، بیمار همچنان بهترین درمان ممکن را خواهد داشت. اطلاع از این موضوع می تواند به آگاهی از اقدامات مورد نیاز قبل از شروع درمان، برای بهبود وضعیت سلامت جسمی خود کمک کند.

بنابراین، پیش از شروع درمان، با پزشک پرستار متخصص یا دیگر اعضای تیم خدمات درمانی خود صحبت کنید. در صورت داشتن هرگونه نگرانی در مورد رژیم غذایی، آمادگی جسمانی یا سلامت روان خود، با آنها در میان بگذارید. آنها می توانند بیمار راهنمایی کرده یا ممکن است او را به پزشک متخصص معرفی کنند.

پیش آمادگی چه تاثیری دارد؟

4 مرحله برای پیش آمادگی وجود دارد که در ادامه ذکر شده است:

• غربالگری
• ارزیابی
• مداخله
• نظارت 

غربالگری

غربالگری، توسط تیمی انجام می شود که موارد زیر را بررسی می کنند:

• وزن، اینکه آیا فرد، اخیراً کاهش یا افزایش وزن داشته یا خیر و همچنین توانایی خوردن و نوشیدن
• میزان فعالیت بدنی فعال و نیرو
• سلامت روانی 

هدف از انجام غربالگری، تشخیص به موقع بیماری و شروع درمان در مناسب ترین زمان است. این بدان معناست که ممکن است همزمان با انجام آزمایش‌هایی برای تشخیص سرطان، غربالگری برای پیش آگهی نیز انجام شود.

همه افراد مبتلا به سرطان، باید تحت نیازسنجی جامع (HNA) قرار بگیرند. HNA ، پرسشنامه ای است که نیازهای کلی فرد را و نه فقط به عنوان بیمار مبتلا به سرطان، بررسی می کند. HNA نشان می دهد که چه نیازهایی ممکن است در طول درمان سرطان ایجاد شود. تیم پزشکی می تواند از آن به عنوان بخشی از غربالگری پیش آمادگی استفاده کند.

همچنین پرسشنامه های دیگری نیز برای انجام غربالگری ارائه خواهند شد.

در صورتی که نتایج غربالگری، سلامت بیمار را نشان دهند، تیم پزشکی درمان سرطان را در اسرع وقت شروع خواهد کرد؛ در این شرایط بیمار باید بر روی سه مورد از سبک زندگی خود تمرکز کند. به این موارد، تغییرات جهانی نیز می گویند (به ادامه مطلب مراجعه شود). این موارد در ادامه ذکر شده اند:

• مصرف طیف وسیعی از غذاها به نسبت مناسب که رژیم غذایی متنوع نیز نامیده می شود
• افزایش فعالیت بدنی و انجام تمرینات بیشتر
• مراقبت از سلامت روانی

ارزیابی

با توجه به نتایج غربالگری، تیم پزشکی نیازهای بیمار را ارزیابی می کند. برای کسب اطلاعات بیشتر، ممکن است درباره سابقه پزشکی بیمار سوالاتی پرسیده شوند، معاینه هایی انجام شوند و یا آزمایش های ویژه دیگری انجام شوند.

آنها ممکن است بیمار را به دیگر تیم های پزشکی مانند تیم «پیش از عمل» معرفی کنند. این تیم درمانی ممکن است در بیمارستان یا جای دیگری قرار داشته باشد. این تیم، ارزیابی های لازم را انجام خواهند داد. این تیم می تواند شامل موارد زیر باشد:

• متخصصان ورزش
• فیزیوتراپیست ها
• کاردرمانگران
• متخصصان تغذیه
• دیگر کارکنان NHS

در صورتی که غربالگری نشان دهد که وزن بیمار مناسب با شرایط او نیست، ارزیابی آمادگی جسمانی انجام خواهد شد که می تواند شامل موارد زیر باشد:

• آزمایش پیاده روی 6 دقیقه ای
• آزمایش راه رفتن افزایشی شاتل - آزمایشی که به بررسی مسافتی که فرد می تواند طی کند، با افزایش تدریجی سرعت در هر دقیقه با صدای بوق می پردازد.

در صورتی که فرد با رژیم غذایی خود مشکل داشته باشد، ارزیابی تغذیه ای نیز انجام خواهد شد. این آزمایش برای اطمینان از دریافت انواع مواد غذایی لازم برای سلامتی انجام می شود.

همچنین تیم پزشکی با این روش می تواند از وزن و میزان چربی و ماهیچه های بدن (ترکیب بدن) آگاه شود. این آزمایش به این دلیل انجام می شود که بدن قبل از درمان در بهترین شرایط ممکن قرار دارد.

در صورتی که نتایج نشان دهند که سلامت روانی فرد در خطر است، ارزیابی نیازهای روانی انجام خواهد شد. HNA اطلاعات بیشتری در مورد این نیازها به تیم ارائه می دهد.

نتایج این ارزیابی‌ها به تیم‌های پزشکی و پیش‌پزشکی در تشخیص موارد زیر کمک می کنند:

• نیازهای بیمار چیست
• بیمار به چه مقدار حمایت نیاز دارد
• بهترین روش ها برای بهبود سلامت جسمی، تغذیه ای و روانی در زمان پیش از درمان چیست

مداخله

مداخله به معنای کمک برای مقابله و بهبودی پس از درمان است. همه بیماران، نیازهای یکسانی نخواهند داشت و میزان درمانی که نیاز دارند نیز ممکن است با یکدیگر متفاوت باشند. بنابراین، تیم پزشکی، وضعیت فرد را بررسی خواهد کرد.

3 نوع مداخله وجود دارد که شامل موارد زیر هستند:

• جهانی
• هدفمند
• متخصص

مداخلات جهانی

مداخلات همگانی، مختص افراد مبتلا به سرطان و خانواده‌ آنها است. این برنامه بر روی سه مورد مرتبط با تغییر سبک زندگی، یعنی رژیم غذایی، فعالیت بدنی و سلامت روان تمرکز دارد. همچنین به دیگر زمینه‌های سلامتی که می‌توان در طول زندگی با سرطان آن‌ها را تغییر داد نیز می پردازد. تمرکز بر این موارد می تواند در طولانی مدت، به بهبود کیفیت زندگی بیمار، کمک کند.

حوزه های دیگر سلامت شامل موارد زیر هستند:

• حفظ وزن مناسب
• ترک سیگار
• نوشیدن الکل در محدوده های پیشنهادی

این موارد ممکن است شامل صحبت کردن با تیم درمانی درباره حوزه به خصوصی از سلامت نیز باشد. تیم درمانی می تواند اطلاعات مرتبط با این موارد را در اختیار بیمار قرار داده و ممکن است مراکزی مانند مراکز ترک سیگار را به بیمار معرفی کند. همچنین می تواند وب سایت ها یا ویدیوهای مرتبطی را به بیمار ارائه دهند.

ممکن است فقط به مداخلات جهانی برای درمان نیاز باشد.

مداخلات هدفمند

مداخله هدفمند، درمان برنامه ریزی شده از طرف متخصص است. هدف این روش، کمک به ایجاد تغییر در زمینه خاصی از سلامتی است. این روش برای افراد مبتلا به سرطان که دارای شرایط زیر هستند مورد استفاده قرار می گیرد:

• در معرض خطر عوارض طولانی مدت (با تاخیر) درمان هستند
• مبتلا به دیگر شرایط سلامتی در طولانی مدت هستند
• برای انجام موفقیت‌آمیز فعالیت‌های پیش‌پزشکی توصیه‌شده خود، به درمان بیشتری نیاز دارند

در صورت نیاز به انجام فعالیت بدنی، تیم درمانی ممکن است مراجعه به کلاس های ورزشی را تجویز کند. این کلاس ها می توانند به صورت گروهی یا انفرادی باشند. همچنین این تمرین ها می توانند در باشگاه های محلی تحت نظر متخصص ورزش سرطان و یا به صورت تمرینات ویدیویی انجام شوند.

برای برطرف کردن مشکلات رژیم غذایی، متخصص تغذیه می تواند اقدامات لازم را به بیمار بگوید و او را راهنمایی کند. متخصص می تواند به برطرف شدن مشکلات مرتبط با رژیم غذایی به دلیل ابتلا به سرطان یا شرایطی مانند دیابت کمک کند.

قدرت عضلانی بالا قبل از شروع درمان بسیار مهم است. رعایت کردن توصیه های مربوط به رژیم غذایی و ورزش به بهبود این امر کمک می کند.

برخی از افراد برای مقابله با شرایط مرتبط با سلامت روانی خود، به درمان نیاز دارند. این شرایط ممکن است شامل برخورد با اضطراب، بدخلقی یا حل مسئله باشد. پزشک متخصص با آموزش در یکی از این زمینه ها می تواند بیمار را درمان کند.

ورزش و ادامه فعالیت های روزانه می تواند به درمان سلامت روان در هنگام مقابله با تشخیص سرطان کمک کند.

مداخلات تخصصی

مداخلات تخصصی برای افراد مبتلا به سرطان است که نتایج آزمایش ها، وجود موارد زیر را نشان داده اند:

• نیازهای پیچیده ای دارند
• تحت درمان اساسی هستند
• به دلیل درمان، تغییرات شدیدی دارند
• دارای معلولیت هستند
• در صورت تلاش برای انجام فعالیت های پیش آماده در معرض خطر بیشتری برای بروز مشکل هستند

بنابراین، در صورتی که فرد شرایط انجام فعالیت بدنی زیادی ندارد، ممکن است نیاز به درمان توسط متخصص داشته باشد. متخصص ورزش سرطان و فیزیوتراپیست دارای شرایط در بیمارستان یا یک مرکز درمانی می تواند در این مورد به بیمار کمک کند.

برخی از افراد ممکن است مشکلات رژیم غذایی پیچیده تری داشته باشند، این مشکلات می توانند شامل موارد زیر باشند:

• اختلال در بلع
• کاهش وزن
• اختلال در نحوه عملکرد دستگاه گوارش 

در این شرایط، متخصص تغذیه ممکن است روش هایی برای درمان رژیم غذایی تجویز کند. این روش ها می توانند شامل موارد زیر باشند:

• انتقال غذا از طریق لوله به معده (تغذیه داخلی)
• تغذیه داخل وریدی (قطره ای) به نام تغذیه تزریقی (PN)

در صورت بروز اختلال در سلامت روان، مراجعه به مشاور یا روانشناس می تواند کمک کننده باشد. برخی از افراد نیاز به درمان تخصصی یا درمان روانپزشکی دارند. در صورت داشتن سابقه ابتلا به مشکل روانی پیش از تشخیص سرطان، مراجعه و درمان توسط متخصص اهمیت زیادی دارد.

در این شرایط، ممکن است بیمار به ترکیبی از سطوح مختلف درمان نیاز داشته باشد. مداخلات جهانی ممکن است برخی از نیازها را درمان کند؛ اما برخی دیگر از مشکلات ممکن است نیاز به مداخلات هدفمند یا تخصصی داشته باشند. همچنین ممکن است ترکیبی از این مداخلات مورد استفاده قرار گیرد.

تیم درمانی باید از میزان توان فرد و همچنین نیازها و خواسته‌های او مطلع باشد. تیم درمانی همچنین فعالیت های پیش از عادت را بر این اساس تطبیق می دهد.

نظارت 

نظارت بر پیشرفت وضعیت در طول انجام فعالیت های پیش از بارداری اهمیت زیادی دارد. این نظار شامل قبل و بعد از درمان است. نظارت به تیم درمانی در تشخیص موارد زیر کمک می کند:

• چه تغییراتی (در صورت وجود) رخ می دهد
• این مورد  چگونه به درمان سرطان مرتبط است
• آیا نیاز به تغییر چیزی هست یا خیر

میزان نظارتی که بیمار نیاز دارد، بستگی به مداخلات پیش از بیهوشی دارد که شامل موارد زیر است:

• به طور مستقل (جهانی)
• با پشتیبانی منظم از تیم پیش‌پزشکی (هدف یا متخصص)

تیم های درمانی معمولا به دنبال این موضوع هستند که از نحوه انجام فعالیت های بیمار مطلع شوند. این موضوع به آنها کمک می کند تا اهمیت موضوع را نشان داده و افراد بیشتری را در این موضوع تحت نظر داشته باشند.

بنابراین، نظارت نه تنها به درک آنچه اتفاق می افتد کمک می کند، بلکه می تواند به دیگر افراد مبتلا به سرطان در آینده نیز کمک کند.