گرگرفتگی در مردان چیست و چگونه درمان می‌شود؟

احتمالا با گرگرفتگی در زنان به خوبی آشنا هستید. آن احساس ناگهانی گرما، قرمزی و تعریق که می تواند همراه با لرز و احساس سرما باشد. اما آیا می دانستید مردان هم ممکن است گرگرفتگی را تجربه کنند؟ گرچه این پدیده در مردان به اندازه زنان شایع نیست، اما می تواند رخ دهد و دلایل مختلفی داشته باشد. در این مقاله به دنیای گرگرفتگی در مردان سفر می کنیم و به سوالات زیر پاسخ می دهیم:

• گرگرفتگی در مردان چیست؟
• علائم گرگرفتگی در مردان کدامند؟
• چه عواملی باعث گرگرفتگی در مردان می شوند؟
• گرگرفتگی در مردان چگونه تشخیص داده می شود؟
• راه های درمان گرگرفتگی در مردان چیست؟

پس اگر تا به حال احساس گرما و تعریق ناگهانی داشته اید، خواندن این مقاله را از دست ندهید.

استفاده از هورمون درمانی برای درمان سرطان پروستات می تواند سطح هورمون های جنسی در بدن را تغییر دهد که این عارضه می تواند باعث بروز گرگرفتگی شود. در این مقاله درباره گرگرفتگی در افراد مبتلا به سرطان پروستات توضیح داده شده است. اما برخی از نکات در مورد نحوه مقابله با گرگرفتگی برای افرادی که به دلایل دیگر دچار گرگرفتگی می شوند نیز قابل استفاده است.

گرگرفتگی در مردان چیست؟

گرگرفتگی در مردان، درست شبیه زنان، احساس ناگهانی گرما و تعریق است که معمولا در قسمت بالاتنه، صورت و سر رخ می دهد. این گر گرفتگی می تواند چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشد و اغلب با قرمزی پوست همراه است. گرچه گرگرفتگی در مردان به اندازه زنان شایع نیست، اما می تواند بر کیفیت خواب، خلق و خو و اعتماد به نفس آقایان تاثیر بگذارد.

گرگرفتگی چگونه است؟

گرگرفتگی می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. این بیماری می توانند به عنوان احساس گرما در گردن یا صورت شروع شود و اغلب به دیگر قسمت های بدن گسترش می یابد. این بیماری ممکن است علائم زیر را نیز داشته باشد:

• قرمز شدن پوست
• تعریق سبک یا شدیدتر
• احساس ضربان قلب در قفسه سینه (تپش قلب)
• اختلال پانیک یا هراس یا تحریک پذیری

گرگرفتگی می تواند بین 2 تا 30 دقیقه طول بکشد و ممکن است چند بار در ماه یا بیشتر طول بکشد. در برخی موارد گرگرفتگی معمولاً چند ماه طول می کشد و در برخی افراد ممکن است مدت طولانی تری ادامه یابد.

همچنین می تواند در بدن باعث ایجاد اختلال شود و خوابیدن را دشوار کند.

علائم گرگرفتگی در مردان

علاوه بر احساس گرما و تعریق ناگهانی، گرگرفتگی در مردان می تواند با علائم زیر همراه باشد:

• لرز: برخی از آقایان در حین یا بعد از گرگرفتگی، احساس لرز و سرما می کنند.
• تپش قلب: افزایش ضربان قلب در زمان گرگرفتگی شایع است.
• سرگیجه: احساس سبکی سر و گیجی نیز ممکن است در حین گرگرفتگی رخ دهد.
• مشکلات خواب: گرگرفتگی های شبانه می توانند خواب را مختل کنند.
• اضطراب و افسردگی: گر گرفتگی های مکرر می توانند بر روحیه فرد تاثیر منفی بگذارند و منجر به اضطراب و افسردگی شوند.

چه چیزی باعث گرگرفتگی در مردان می شود؟

برخی از درمان‌های سرطان پروستات میزان هورمون‌های جنسی را در بدن کاهش می‌دهند. این کاهش سطوح هورمون ها می تواند باعث ایجاد گرگرفتگی شود.

دلایل مختلفی می توانند باعث گرگرفتگی در مردان شوند. برخی از شایع ترین علل عبارتند از:

• کاهش سطح تستوسترون: تستوسترون هورمون جنسی اصلی مردانه است و در تنظیم دمای بدن نقش دارد. کاهش سطح تستوسترون با افزایش سن، چاقی و برخی بیماری ها می تواند منجر به گرگرفتگی شود.
• درمان های سرطان پروستات: برخی از درمان های سرطان پروستات مانند جراحی یا پرتودرمانی می توانند سطح تستوسترون را کاهش دهند و در نتیجه باعث گرگرفتگی شوند.
• بیماری های تیروئید: پرکاری یا کم کاری تیروئید می تواند بر تعادل هورمونی بدن و در نتیجه بر تنظیم دمای بدن و ایجاد گرگرفتگی تاثیر بگذارد.
• دیابت: دیابت می تواند با اختلال در عملکرد عروق و اعصاب محیطی، منجر به احساس گرما و تعریق شود.
• اضطراب و استرس: استرس و اضطراب می توانند باعث تغییرات هورمونی و در نتیجه گرگرفتگی شوند.
• مصرف برخی داروها: مصرف برخی داروها مانند داروهای ضد افسردگی و داروهای فشار خون می تواند به عنوان عارضه جانبی، منجر به گرگرفتگی شود.
• مصرف مواد مخدر و الکل: سوء مصرف مواد مخدر و الکل می تواند بر تعادل هورمونی بدن و ایجاد گرگرفتگی تاثیر بگذارد.

انجام هورمون درمانی چگونه باعث ایجاد گرگرفتگی می شود؟

هورمون ها به طور طبیعی در بدن وجود دارند. آنها رشد و فعالیت سلول های طبیعی را کنترل می کنند. تستوسترون، نوعی هورمون جنسی مردانه است که عمدتاً توسط بیضه ها ساخته می شود.

سرطان پروستات معمولاً برای رشد به تستوسترون نیاز دارد. به همین دلیل، هورمون درمانی میزان تستوسترون را در بدن کاهش می دهد یا آن را از بین می برد.

انواع مختلف هورمون درمانی، عوارض جانبی مختلفی نیز ایجاد می کنند. برخی از درمان ها مانند گوسرلین (زولادکس) باعث ایجاد گرگرفتگی در بیشتر بیماران می شود. استفاده از دیگر داروها مانند بیکالوتامید، احتمال کمتری برای بروز گرگرفتگی دارند.

در بسیاری از افراد، گرگرفتگی معمولاً و به تدریج طی چند ماه بهبود می یابد. برای برخی دیگر نیز گرگرفتگی ها تا زمانی که فرد تحت درمان است باقی می ماند و در برخی دیگر نیز معمولاً در طول زمان کمتر بهبود می یابد.

نکاتی برای کمک به بهبود گرگرفتگی

برخی از نکات زیر می توانند به کاهش دفعات یا شدت گرگرفتگی کمک کنند.

• اتاق خود را خنک نگه دارید – در صورت لزوم از پنکه استفاده کنید.
• چند لایه لباس سبک بپوشید تا در صورت گرم شدن بیش از حد بتوانید به راحتی لباس ها را در بیاورید.
• روتختی های چند لایه را داشته باشید تا در صورت نیاز آنها را به راحتی جدا کنید.
• به جای پارچه های مصنوعی از الیاف طبیعی مانند ابریشم یا پنبه استفاده کنید.
• صورت خود را با دستگاه اتمایزر آب خنک اسپری کنید.
• به جای دوش آب گرم، دوش یا حمام ولرم بگیرید.
• یک حوله روی تخت خود قرار دهید تا در صورت تعریق زیاد در شب، بتوانید به راحتی آن را عوض کنید.
• استفاده از پدها یا بالش های خنک کننده می توانند به خنک نگه داشتن فرد کمک کنند.
• سعی کنید آرام بمانید زیرا احساسات شدید می توانند باعث شروع گرگرفتگی شوند.
• نوشیدنی های سرد یا خنک مصرف کنید.
• مصرف الکل و نوشیدنی های کافئین دار مانند چای و قهوه را قطع یا کاهش دهید.
• مصرف سیگار (نیکوتین) را کاهش دهید یا آن را ترک کنید.
• مصرف غذاهای تند را قطع یا کاهش دهید.

درمان گرگرفتگی در مردان

درمان گرگرفتگی در مردان به علت زمینه ای آن بستگی دارد. در اینجا به برخی از روش های درمانی رایج اشاره می کنیم:

• درمان جایگزینی تستوسترون (TRT): اگر علت گرگرفتگی، کمبود تستوسترون باشد، پزشک ممکن است درمان جایگزینی تستوسترون (TRT) را تجویز کند. این درمان می تواند به صورت تزریقی، ژلی یا چسب دارویی انجام شود.

• تغییرات سبک زندگی: برخی از تغییرات ساده در سبک زندگی می توانند به کاهش گرگرفتگی کمک کنند، از جمله:

  • کاهش وزن: چاقی می تواند سطح تستوسترون را کاهش دهد و شدت گرگرفتگی را افزایش دهد. کاهش وزن می تواند به بهبود تعادل هورمونی و کاهش گرگرفتگی کمک کند.
  • ورزش منظم: ورزش منظم علاوه بر فواید سلامتی عمومی، می تواند به تنظیم دمای بدن و کاهش گرگرفتگی کمک کند.
  • مدیریت استرس: استرس یکی از عوامل تشدید کننده گرگرفتگی است. تمرینات آرامش بخش مانند مدیتیشن و یوگا می توانند به مدیریت استرس و کاهش گرگرفتگی کمک کنند.
  • خواب کافی: خواب کافی برای تنظیم دمای بدن و کاهش استرس ضروری است.
  • اجتناب از محرک ها: مصرف غذاهای تند، نوشیدنی های داغ، الکل و دخانیات می توانند باعث گرگرفتگی شوند. با اجتناب از این محرک ها می توان شدت و دفعات گرگرفتگی را کاهش داد.
  • پوشیدن لباس های نخی و استفاده از پنکه: پوشیدن لباس های نخی و استفاده از پنکه در زمان گرما می تواند به خنک نگه داشتن بدن و کاهش گرگرفتگی کمک کند.
• درمان بیماری زمینه ای: اگر بیماری زمینه ای مانند دیابت یا پرکاری تیروئید باعث گرگرفتگی شده باشد، درمان این بیماری می تواند به کاهش گرگرفتگی کمک کند.
• درمان های دارویی دیگر: در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهای خاصی را برای درمان گرگرفتگی تجویز کند. این داروها معمولا داروهایی هستند که برای درمان گرگرفتگی در زنان استفاده می شوند و ممکن است در مردان هم موثر باشند.

درمان دارویی برای گرگرفتگی

مدروکسی پروژسترون

مدروکسی پروژسترون نوعی دارو به نام پروژسترون است. این دارو، معمولاً اولین انتخاب برای درمان است. این دارو به صورت 20 میلی گرم در روز و به مدت 10 هفته مصرف می شود. پس از مصرف 10 هفته پزشک باید تاثیر این دارو را بررسی کند.

سیپروترون

در صورتی که مصرف مدروکسی پروژسترون برای بیمار موثر نباشد، پزشک ممکن است مصرف سیپروترون استات را تجویز کند؛ که معمولاً باید هر روز 50 میلی گرم مصرف شود، اما در صورت نیاز پزشک می تواند مقدار آن را تا 150 میلی گرم نیز افزایش دهد.

داروهای مختلفی وجود دارند که می توانند به گرگرفتگی کمک کنند. همچنین ممکن است پزشک استفاده از درمان های مکمل مانند طب سوزنی را نیز تجویز کند.

داشتن دفترچه گزارش روزانه

گرگرفتگی معمولا با مصرف برخی غذاها یا نوشیدنی ها ایجاد می شود. در برخی موارد، داشتن یک دفترچه برای یادداشت کردن گزارش های مربوط به گرگرفتگی ها، می تواند به کنترل این عارضه کمک کند. شما می‌توانید گزارش زیر را پرینت گرفته و هنگام مراجعه به پزشک همراه خود داشته باشید. (می توان این دفترچه یادداشت را در اختیار پزشک یا پرستار متخصص خود قرار داد.)

گزارش نویسی روزانه درمورد بروز هرگونه گرگرفتگی

یادداشت کردن این گزارش ها، در نهایت، نوعی دفترچه گزارش روزانه‌ در مورد زمان بروز هرگونه گرگرفتگی‌ را تشکیل می دهد. داشتن یک دفترچه گزارش روزانه، به پزشک معالج یا پرستارها کمک می کند تا از نحوه تاثیر این گرگرفتگی ها بر زندگی بیمار، مطلع شوند. همچنین به بیمار کمک می کند تا از تاثیر شرایط، مصرف برخی نوشیدنی‌ها یا خوراکی‌هایی که مصرف می کند، بر این گرگرفتگی ها آگاه شود.

گزارش نویسی روزانه می تواند به بیمار در تصمیم گیری برای انجام درمان و یا انجام دادن برخی اقدامات برای کنترل این عارضه کمک کند. بهتر است گزارش‌های روزانه خود را در هنگام ملاقات با پزشک معالج، پرستار یا دیگر متخصصان درمانی خود، همراه داشته باشید.

گزارش هفتگی

موارد زیر را در ابتدای هر هفته تکمیل کنید.

تاریخ:

از تاریخ:.................... تا تاریخ:....................

داروهای مصرفی برای بهبود گرگرفتگی در این هفته (در صورت مصرف):..............................

اقداماتی که برای کنترل گرگرفتگی انجام می شود (در صورت انجام):..............................

گزارش روزانه

موارد زیر را به طور روزانه تکمیل کنید. 

وضعیت این عارضه در هفته گذشته چگونه بود؟............................................................

در هفته گذشته، گرگرفتگی چقدر بر جنبه‌های مختلف زندگی تاثیرگذار بود؟............................................................

برای هر بخش، مورد مناسب را انتخاب کنید.

کار (تاثیری نداشت / تاثیر بسیار زیادی داشت)

فعالیت های اجتماعی (تاثیری نداشت / تاثیر بسیار زیادی داشت)

فعالیت ها و ورزش (تاثیری نداشت / تاثیر بسیار زیادی داشت)

خواب (تاثیری نداشت / تاثیر بسیار زیادی داشت)

مزاج (تاثیری نداشت / تاثیر بسیار زیادی داشت)

تمرکز (تاثیری نداشت / تاثیر بسیار زیادی داشت)

روابط (تاثیری نداشت / تاثیر بسیار زیادی داشت)

فعالیت جنسی (تاثیری نداشت / تاثیر بسیار زیادی داشت)

یادداشت هایی درمورد عوارض گرگرفتگی‌ها در هفته گذشته:

اقدامات مورد نیاز:....................

اقداماتی که لازم است در هفته آینده برای کنترل گرگرفتگی ها انجام دهم (مورد مناسب را علامت بزنید):

ترک سیگار یا محدود کردن آن

رسیدن به وزن مناسب

محدود کردن نوشیدن الکل

محدود کردن مصرف کافئین

محدود کردن مصرف غذاهای تند

محدود کردن مصرف غذاهای داغ

محدود کردن مصرف نوشیدنی‌های داغ

کنترل تغییرات دمایی

ایجاد تغییر در فعالیت‌های بدنی

کنترل استرس

موارد دیگر:....................

درمان‌هایی که باید درباره آنها با پزشک معالج، پرستار یا دیگر متخصصان درمانی صحبت کنم:......................................................................

موارد دیگری که باید درباره آنها از پزشک، پرستار یا دیگر متخصصان درمانی بپرسم:................................................................................

داروهای ضد افسردگی

تحقیقات نشان داده است که برخی داروهای ضد افسردگی می توانند در درمان گرگرفتگی در افراد مبتلا به سرطان پروستات مفید باشند. به عنوان مثال می توان به ونلافاکسین و پاروکستین اشاره کرد.

گاباپنتین

گاباپنتین دارویی است که برای درمان صرع و دردهای عصبی از آن استفاده می شود. همچنین می تواند در کنترل گرگرفتگی نیز مفید باشد، اما به ندرت مورد استفاده قرار می گیرد.

سایر پروژسترون ها

در صورتی که درمان های دیگر اثربخشی مورد نیاز را نداشته باشند، پزشک ممکن است انواع دیگری از پروژسترون ها را تجویز کند. نمونه ای از این داروها، مژسترول استات (Megace)  می باشد.

درمان های مکمل برای درمان گرگرفتگی

شواهد علمی محدودی وجود دارند که نشان می دهند استفاده از درمان های مکمل می تواند به بهبود گرگرفتگی در افراد مبتلا به سرطان پروستات کمک کند. در صورت تمایل به استفاده از هر گونه درمان مکمل یا درمان جایگزین، با پزشک متخصص سرطان، پزشک عمومی یا پرستار متخصص خود صحبت کنید.

طب سوزنی

مطالعات انجام شده در مقیاس کوچک نشان می دهند که افراد تحت درمان با طب سوزنی، گرگرفتگی شدید کمتری را تجربه می کنند.

درمان شناختی رفتاری

این درمان نشان می دهد که بین افکار و اعمال افراد، پیوندی وجود دارد که بر آرام کردن بدن و ذهن فرد و داشتن دیدگاه مثبت تمرکز دارد. این درمان نیز می تواند به بهبود علائم هورمونی مانند گرگرفتگی کمک کند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر به طور مکرر دچار گرگرفتگی می شوید و این گرگرفتگی ها بر کیفیت زندگی تان تاثیر منفی می گذارد، حتما به پزشک مراجعه کنید. تشخیص زودهنگام علت گرگرفتگی و شروع درمان مناسب می تواند به بهبود وضعیت تان کمک کند.

پرسش های متداول